Πού πήγε η Ωραία Πύλη της Παναγίας Σουμελά; – Στη Ρωσία ξύλινο σκαλιστό αντικείμενο

Τέλη Αυγούστου 2019, ύστερα από δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Milliyet έγινε γνωστό ότι η Τουρκία, ύστερα από οδηγία του Ταγίπ Ερντογάν προς τους υπουργούς Πολιτισμού και Τουρισμού, θα διεκδικήσει θρησκευτικά κειμήλια που θεωρεί «τουρκική ιδιοκτησία», τα οποία αφαιρέθηκαν παράνομα και βρίσκονται σήμερα σε χώρες του εξωτερικού.

Ανάμεσα σε αυτά τα κειμήλια βρίσκονται και περίπου 100 χαμένοι θησαυροί της ιστορικής σταυροπηγιακής μονής του Πόντου, της Παναγίας Σουμελά.

Κειμήλια από το σύμβολο της Ορθοδοξίας του Πόντου έχουν φτάσει μέχρι και την Αγγλία. Τον τελευταίο καιρό μάλιστα κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες από εκθέματα που προέρχονται από τη Σουμελά στο μουσείο Ashmolean της Οξφόρδης, το οποίο αποτελεί το παλαιότερο πανεπιστημιακό μουσείο τέχνης, αρχαιολογίας και φυσικής ιστορίας στη Μεγάλη Βρετανία.

Πρόκειται για τμήμα του ιερού βήματος και συγκεκριμένα από την Ωραία Πύλη του τέμπλου, η οποία είναι ξυλόγλυπτο αριστούργημα ασύλληπτης ομορφιάς. «Ο τίτλος με τον οποίο παρουσιάζεται το έκθεμα στο μουσείο είναι “Πύλη με την Άμπελο”, γιατί έχει την άμπελο πάνω. Συνήθως στις ορθόδοξες εκκλησίες η άμπελος φιλοτεχνείται ψηλά, στη μετόπη. Ο Χριστός συμβολίζει την άμπελο. Η Ωραία Πύλη βρίσκεται σε μόνιμη έκθεση, όχι περιοδική», αναφέρει στο pontos-news.gr ο εκπαιδευτικός και ιστορικός ερευνητής Παναγιώτης Πουλτίδης.


(Φωτ.: Sinan Ercan)

Πώς διαρπάχτηκε η Ωραία Πύλη από τη μονή; «Όλα έγιναν μετά το 1922, όταν εγκατέλειψαν οι μοναχοί το μοναστήρι. Κλάπηκαν και πολλά άλλα πράγματα που βρίσκονται σήμερα στην Αγια-Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη. Στη ρωσική κατοχή της Τραπεζούντας (1916-1918), κατά την παρουσία του Φιόντορ Ουσπένσκι [επιφανής Ρώσος βυζαντινολόγος, 1845-1928] κλάπηκαν κυρίως αρχαιολογικά κειμήλια. Οι Ρώσοι δεν θα μπορούσαν να κλέψουν την Ωραία Πύλη, γιατί έχουν σεβασμό απέναντι στην Ορθοδοξία», σημειώνει ο ομότιμος καθηγητής ιστορίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Κωνσταντίνος Φωτιάδης.

Παρόμοια κλοπή ξύλινου σκαλιστού κειμηλίου αποκαλύπτει μιλώντας στο pontos-news.gr και ο Οζχάν Οζτούρκ. Ο Τούρκος συγγραφέας και μυθολόγος, που έχει εκδώσει έρευνες για τους πολιτισμούς, τα τοπικά γλωσσικά ιδιώματα και τις διαλέκτους στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, υποστηρίζει ότι είχε συμβεί κατά τη ρωσική κατοχή στο Memişağa Konağı, στα Σούρμενα.

«Το κειμήλιο είχε ανάλογη σκαλιστή μορφή με την Ωραία Πύλη του μοναστηριού της Σουμελά, μεταφέρθηκε πιθανότατα στην Αγία Πετρούπολη και φαίνεται πως έχει χαθεί στη Ρωσία», αναφέρει.

Υπενθυμίζεται ότι όσον αφορά τα ιερά κειμήλια της ανιστορημένης μονής στην Καστανιά Βερμίου, όπως είχε ξεκαθαρίσει σε δηλώσεις του στη Hürriyet ο δρ Ισμαήλ Κιοσέ, καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας και υπεύθυνος Διεθνών Σχέσεων του Πολυτεχνείου του Εύξεινου Πόντου, το τουρκικό κράτος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να διεκδικήσει ό,τι έχει παραδοθεί επισήμως στο ελληνικό κράτος.

Χρήστος Κωνσταντινίδης
ΠΟΝΤΟΣ NEWS

, , , , , , ,

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *