Το Ευαγγέλιο της Μαρίας είναι ένα αποκρυφικό βιβλίο που ανακαλύφθηκε το 1896 σε έναν κώδικα παπύρου του 5ου αιώνα γραμμένο στα Σαχιδικά Κοπτικά. Αυτός ο Κώδικας του Βερολίνου αγοράστηκε στο Κάιρο από τον Γερμανό διπλωμάτη Καρλ Ράινχαρντ. Αν και το έργο είναι ευρέως γνωστό ως Ευαγγέλιο της Μαρίας, δεν ταξινομείται τεχνικά ως ευαγγέλιο με σχολαστική συναίνεση, επειδή “ο όρος ‘ευαγγέλιο’ χρησιμοποιείται ως ετικέτα για οποιοδήποτε γραπτό κείμενο που επικεντρώνεται κυρίως στην καταγραφή των διδασκαλιών ή / και δραστηριοτήτων του Ιησού κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής του. Οι μελετητές δεν συμφωνούν πάντα ποιο από τα άτομα της Καινής Διαθήκης που ονομάζεται Μαρία είναι ο κεντρικός χαρακτήρας του Ευαγγελίου της Μαρίας.
Ο Στέφεν Τζ. Σούμεϊκερ και ο Φ. Στάνλεϊ Τζόουνς πρότειναν ότι μπορεί να είναι η Μαρία η μητέρα του Ιησού. Η Μπάρμπαρα Τζ. Σίλβερτσεν υποδηλώνει εναλλακτικά ότι μπορεί να είναι αδελφή του Ιησού ένα άτομο που έχει χαθεί σε μεγάλο βαθμό στην ιστορία. Η Σίλβερτσεν σημειώνει ότι ενώ κανένα από τα κανονικά Ευαγγέλια δεν ταυτίζει τις αδελφές του Ιησού με το όνομά του (Κατά Μάρκον 6:3, Κατά Ματθαίον 13:56), μια από τις αδελφές του αναγνωρίζεται ως «Μαρία» στο Ευαγγέλιο του Φίλιππου.
Τα επιχειρήματα υπέρ της Μαρίας Μαγδαληνής βασίζονται στην ιδιότητά της ως γνωστού οπαδού του Ιησού, την παράδοση του πρώτου μάρτυρα της ανάστασής του και της εμφάνισής της σε άλλα παλαιοχριστιανικά γραπτά. Αναφέρεται ότι συνοδεύει τον Ιησού στα ταξίδια του (Κατά Λουκάν 8:2) και αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου ως παρών στη σταύρωσή του (Κατά Ματθαίον 27:56). Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, καταγράφεται ως η πρώτη μάρτυρας της ανάστασης του Ιησού (Κατά Ιωάννην 20:14–16).
Ο Kίνγκ υποστηρίζει επίσης την ονομασία της Μαρίας Μαγδαληνής ως κεντρικής μορφής στο Ευαγγέλιο της Μαρίας. Συνοψίζει: «Ακριβώς οι παραδόσεις της Μαρίας ως γυναίκας, ως υποδειγματικής μαθήτριας, μάρτυρας της διακονίας του Ιησού και κάποια που παραδοσιακά βρισκόταν σε διαμάχη με τον Πέτρο, την έκανε τη μοναδική φιγούρα που θα μπορούσε να παίξει όλους τους ρόλους που απαιτούνται για να μεταφέρει τα μηνύματα και τις έννοιες του Ευαγγελίου της Μαρίας».
Ο Ρίτσαρντ Βαλαντάσης γράφει στο The Beliefnet Guide to Gnosticism and Other Vanished Christianists ότι η Μαρία εδώ είναι η Μαρία Μαγδαληνή. Ο Βαλαντάσης διευκρινίζει ότι αυτό δεν “επιβεβαιώνει έναν επίγειο γάμο μεταξύ της και του Ιησού – αντιθέτως – αλλά ανοίγει ένα απίστευτο παράθυρο στον πνευματικό κόσμο του δεύτερου αιώνα μ.Χ.” Η ιδέα ότι θα υπήρχε ένα ευαγγέλιο από τη Μαρία Μαγδαληνή είναι «αμφιλεγόμενη», ωστόσο επειδή ο Ανδρέας αντιτάχθηκε στην περίεργη κατάσταση των αποκαλύψεων της Μαρίας από τον Ιησού. Ο Πέτρος υποστήριξε, όπως αναφέρει ο Βαλαντάσης, ότι «ο Ιησούς δεν θα είχε αποκαλύψει τόσο σημαντικές διδασκαλίες σε μια γυναίκα» και ότι «το ανάστημά της δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από αυτό των αρσενικών αποστόλων».
Το Ευαγγέλιο της Μαρίας Μαγδαληνής
«Ευαγγελίου της Μαγδαληνής»: « …θα καταστραφεί λοιπόν τότε η ύλη ή όχι;» Ο Σωτήρας είπε, «όλη η φύση, όλες οι μορφές, όλα τα πλάσματα υπάρχουν το ένα μέσα στο άλλο και θα διαλυθούν ξανά στα στοιχεία – ρίζες τους. Γιατί η φύση της ύλης διαλύεται μόνο μ’ αυτόν τον τρόπο. Εκείνος που έχει αυτιά για να ακούει, ας ακούει.» Ο Πέτρος είπε στον Ιησού, «Μια που μας έχεις εξηγήσει τα πάντα, πες μας κι αυτό: Ποια είναι η αμαρτία του κόσμου;» Ο Σωτήρας απάντησε, «Δεν υπάρχει αμαρτία, εσείς είστε που τη δημιουργείτε όταν κάνετε πράξεις που μοιάζουν στην φύση τους με μοιχεία, πράγμα που ονομάζεται «αμαρτία». Γι’ αυτό το λόγο ήρθε το Καλό ανάμεσά σας, στην πεμπτουσία της κάθε φύσης, ώστε να την αποκαταστήσει ριζικά».
Ύστερα είπε ακόμη, «Αυτή είναι η αιτία που αρρωσταίνετε και πεθαίνετε… Εκείνος που μπορεί ας κατανοήσει. Η ύλη γέννησε ένα πάθος που δεν είχε όμοιό του και το οποίο εξελίχτηκε σε αντίθεση με τη φύση. Ύστερα δημιουργείται μια διαταραχή μέσα σ’ ολόκληρο το σώμα. Γι’ αυτό σας είπα, «Να έχετε σθένος». Αν χάνετε το θάρρος σας να το ξαναβρίσκετε μπροστά σε όλες αυτές τις διαφορετικές μορφές της φύσης. Εκείνος που έχει αυτιά για να ακούει, ας ακούει.» Αφού ο Ευλογημένος είπε αυτά τα λόγια, τους αποχαιρέτησε λέγοντας, «Η ειρήνη να είναι μαζί σας. Δεχτείτε την ειρήνη μου. Να προσέχετε μην τυχόν και σας ξεστρατίσει κανείς λέγοντας, «Να εδώ είναι!» ή «Να εκεί είναι!». Γιατί ο Υιός του Ανθρώπου βρίσκεται μέσα σας.
Ακολουθείστε τον! Όσοι τον αναζητούν, θα τον βρουν. Πηγαίνετε λοιπόν και κηρύξτε το Ευαγγέλιο της Βασιλείας. Μη θέσετε άλλους κανόνες από κείνους που σας όρισα και μη θεσπίσετε νόμους σαν τους νομοθέτες, γιατί ίσως οι νόμοι αυτοί να σας περιορίσουν». Όταν είπε αυτά έφυγε. Εκείνοι λυπήθηκαν και έκλαιγαν λέγοντας, «Πως θα πάμε στους εθνικούς να κηρύξουμε το Ευαγγέλιο της Βασιλείας του Υιού του Ανθρώπου; Αφού δεν λυπήθηκαν εκείνον πως θα λυπηθούν εμάς;» Τότε σηκώθηκε η Μαρία, τους χαιρέτησε όλους και είπε στους αδελφούς της, «Μην κλαίτε και μη θλίβεστε, ούτε να είστε διστακτικοί γιατί η Χάρη του θα είναι μαζί σας και θα σας προστατεύει. Ας υμνούμε καλύτερα το μεγαλείο του, γιατί μας έχει προετοιμάσει και μας έκανε πραγματικούς
ανθρώπους».
Μ’ αυτά τα λόγια η Μαρία, έστρεψε τις καρδιές τους στο Καλό και άρχισαν να συζητούν τα λόγια του Σωτήρα. Ο Πέτρος είπε στη Μαρία, «Αδελφή, ξέρουμε ότι ο Σωτήρας σ’ αγαπούσε περισσότερο από τις άλλες τις γυναίκες. Πες μας τα λόγια του Σωτήρα που θυμάσαι, τα λόγια εκείνα που εσύ γνωρίζεις αλλά όχι εμείς». Η Μαρία, απάντησε και είπε, «Θα σας πω όσα είναι κρυμμένα από σας. Είδα τον Κύριο σ’ ένα όραμα και του είπα. «Κύριε σε είδα σήμερα σε όραμα». Εκείνος μου είπε, «Είσαι ευλογημένη που δεν αμφέβαλες για μένα, γιατί εκεί όπου βρίσκεται ο νους εκεί βρίσκεται και ο θησαυρός». Εγώ του είπα, «Κύριε, εκείνος που βλέπει το όραμα, το βλέπει μέσω της ψυχής του ή μέσω του πνεύματος»;
Ο Σωτήρας απάντησε, «Δεν βλέπει μέσω της ψυχής, ούτε μέσω του πνεύματος, αλλά ο νους, που βρίσκεται ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο, αυτός είναι που βλέπει το όραμα και …» «Και η επιθυμία είπε. Δεν σε είδα να κατέρχεσαι, τώρα όμως σε βλέπω να ανέρχεσαι. Γιατί ψεύδεσαι, αφού ανήκεις σε μένα; Η ψυχή αποκρίθηκε και είπε: Εγώ σε είδα. Εσύ δεν με είδες ούτε με αναγνωρίζεις. Σε υπηρέτησα σαν ένα ένδυμα και δεν με ήξερες. Αφού είπε αυτά έφυγε νοιώθοντας μεγάλη ευχαρίστηση. Ύστερα ήρθε στην τρίτη δύναμη, που ονομάζεται άγνοια. Αυτή ρώτησε την ψυχή : Που πηγαίνεις; Είσαι αιχμάλωτη στην κακία. Είσαι δέσμια, μην κρίνεις! Η ψυχή είπε: Γιατί με κρίνεις χωρίς εγώ να έχω κρίνει;
Ήμουν δέσμια παρά το ότι δεν είχα δεσμά. Δεν αναγνωριζόμουν. Εγώ όμως αναγνώριζα ότι το Όλον διαλύεται, τόσο ως προς τα γήινα όσο κι ως προς τα ουράνια στοιχεί του. Όταν ξεπέρασε και την τρίτη δύναμη, η ψυχή ανέβηκε πιο ψηλά και είδε την τέταρτη δύναμη, η οποία είχε επτά μορφές. Η πρώτη μορφή είναι το σκοτάδι, η δεύτερη είναι η επιθυμία, η Τρίτη είναι η άγνοια, η τέταρτη είναι η έξαψη του θανάτου, η πέμπτη είναι το βασίλειο της σάρκας και η έβδομη είναι η γεμάτη οργή γνώση. Αυτές είναι οι επτά μορφές του αρνητισμού. Αυτές ρωτούν την ψυχή. «Από πού έρχεσαι φονιά των ανθρώπων και που πηγαίνεις κατακτητή του χώρου;» Η ψυχή απάντησε και είπε, «Εκείνο που με δεσμεύει έχει καταστραφεί κι εκείνο που με ταράζει έχει νικηθεί.
Η επιθυμία μου έχει τελειώσει και η άγνοια έχει πεθάνει.
Αφέθηκα σ’ ένα κόσμο από ένα κόσμο και σε μια μορφή από μια ουράνια μορφή κι από την αλυσίδα της λήθης που είναι προσωρινή. Από δω και στο εξής θα βρω την ανάπαυση του χρόνου, της εποχής, του αιώνα μέσα στη σιωπή». Αφού είπε αυτά η Μαρία, έμεινε σιωπηλή γιατί αυτά ήταν που της είχε πει ο Σωτήρας. Ο Ανδρέας όμως είπε στους αδελφούς, « Πείτε ό, τι θέλετε να πείτε για όσα μας είπε. Εγώ τουλάχιστον δεν πιστεύω ότι ο Σωτήρας είπε αυτά τα πράγματα. Γιατί οι διδασκαλίες αυτές είναι παράξενες ιδέες». Ο Πέτρος πήρε το λόγο και ρώτησε, « Μα, μίλησε πράγματι ιδιαίτερα με μια γυναίκα και όχι ανοιχτά σε μας; Πρέπει δηλαδή να την πιστέψουμε και να την ακούσουμε όλοι μας; Προτίμησε άραγε ο Σωτήρας εκείνη από εμάς;» Η Μαρία, τότε έκλαψε και είπε στον Πέτρο, «Πέτρο, αδελφέ μου, τι νομίζεις; Πιστεύεις ότι τα κατασκεύασα όλα αυτά μέσα στην καρδιά μου ή ότι ψεύδομαι για τον Σωτήρα;» Ο Λεβί είπε στον Πέτρο, «Πέτρο, πάντα ήσουν ευέξαπτος. Τώρα βλέπω ότι συμπεριφέρεσαι σ’ αυτή τη γυναίκα λες και είναι εχθρός. Αν όμως την αξίωσε ο Σωτήρας, ποιος είσαι εσύ που θα την απορρίψεις;
Σίγουρα ο Σωτήρας τη γνωρίζει πολύ καλά. Γι’ αυτό την αγαπούσε περισσότερο από μας. Καλύτερα να νοιώσουμε ντροπή, να ενδυθούμε τον τέλειο άνθρωπο, να χωριστούμε όπως μας πρόσταξε και να κηρύξουμε το Ευαγγέλιο, χωρίς να θέσουμε άλλους κανόνες ή νόμους πέρα από όσα είπε ο Σωτήρας». …Και άρχισαν να πορεύονται κηρύττοντας.» Αφού λοιπόν παραθέσαμε το απόκρυφο ευαγγέλιο της Μαγδαληνής, εύκολα διαπιστώνει ο αναγνώστης πως όλα όσα καταμαρτυρούν στην αγία Μαρία την Μαγδαληνή. Η Εκκλησία μας, γνωρίζοντας το τι πραγματικά ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή, την έχει ανακηρύξει άγια και ισαπόστολο και εορτάζει την μνήμη της στις 22 Ιουλίου και στις 4 Μαΐου ημέρα ανακομιδής (δηλ. μεταφοράς) των λειψάνων της.
- ΠΗΓΕΣ: antexeistinalitheia,
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE%BF_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82
Έρευνα: Του Κωνσταντίνου Αραμπάμπασλη (Ιστορικός)