Παρακολουθώντας τις αναφορές την 4η Αυγούστου 1936, από το κείμενο του Σπύρου Μαρκεζίνη, στο έργο του «Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος» διαβάζουμε τα εξής:
«Η εκτροπή της 4ης Αυγούστου δεν έφερε στην Ελλάδα δικτατορία ανάλογη των προτύπων που είχαν εμφανισθεί στην Ευρώπη, μετά από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η δικτατορία του Μεταξά δεν είχε καμία σχέση με τον φασισμό της Ιταλίας ή τον Ναζισμό της Γερμανίας ή με το καθεστώς Σαλαζάρ στην Πορτογαλία, ιδιότυπο αυτό καθεαυτό, με δική του προϊστορία και με εντελώς διάφορη προσωπικότητα του ηγέτη του. Ούτε με το καθεστώς του Φράνκο στην Ισπανία, το οποίο έζησε μια ακόμη γενεά μετά τον πόλεμο και είχε ομαλή εξέλιξη. Πολύ δε περισσότερο δεν είχε καμία σχέση με τα μόνιμα σχεδόν καθεστώτα της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής, τα γνωστά ως χουντικά, ορολογία η οποία είναι σήμερα κατεξοχήν του συρμού.
…Θα ήταν λάθος, αν εθεωρείτο ως αποτέλεσμα πιέσεως του Στρατού, αφού ήδη ο Βασιλεύς από τις αρχές ακόμη του 1936 είχε καλέσει τον Ιωάννη Μεταξά (5 Μαρτίου 1936, όταν ήταν ήδη εκλεγμένος ως Αρχηγός του Κόμματος των Ελευθεροφρόνων με 6 βουλευτές) στο Υπουργείο Στρατιωτικών, ακριβώς για να εμποδίσει την επέμβαση του στρατεύματος που απέβλεπε τότε σε βασιλική δικτατορία…
Ιλή ιππικού και αριθμός ημιόνων –τότε κατέλαβε τον χώρο περί το κοινοβούλιο…Έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, ήταν επόμενο η Δικτατορία της 4ης Αυγούστου να μην μεταβάλει την διεθνή θέση της Ελλάδος, ούτε να προκαλέσει ιδιαίτερη διεθνή εντύπωση ή αντίδραση.
Η ισορροπία στα Βαλκάνια παρέμενε ουσιαστικά αμετάβλητη…περιττόν να σημειωθεί ότι η Βρεταννική ισχύς στην Μεσόγειο παρέμενε και για τον Βασιλέα Γεώργιο και για τον Ι. Μεταξά το καταφύγιο εν όψει των διαφαινομένων πλέον κινδύνων».
Και όχι μόνο καταφύγιο αλλά αποτελούσε έκφραση του ιδίου, σε προφορικές προς τους αξιωματικούς ομιλίες από τον Σεπτέμβριο του 1936, ότι η «θέση της Ελλάδας, ακολουθώντας την πολιτική του Βενιζέλου, είναι με τους Άγγλους». Τι πιο καθαρό να έχει πει. Κάτι που ούτε μία φορά στην διαδρομή 1936-1941 παρέβη. Όπως είναι επίσης γνωστό ότι ο νόμος στον οποίον βασίστηκε η Δικτατορία στην άρση ισχύος ορισμένων άρθρων του Συντάγματος ήταν το περίφημο Ιδιώνυμο του 1929 του Βενιζέλου.
«Δεν πρέπει εντούτοις να λησμονηθεί ότι η πολεμική ισχύς της Χώρας είχε ανάγκη από πολλά για να εκσυγχρονισθεί. Αυτό επέβαλλε και στον Βασιλέα και στον Μεταξά να συνειδητοποιούν, πέραν των βέβαιων διαθέσεών των, την σκληρή πραγματικότητα. Ότι δηλαδή για την άσκηση οποιασδήποτε εξωτερικής πολιτικής πρώτη προϋπόθεση είναι η πολεμική θωράκιση της Χώρας.»
