του Πέτρου Πλακογιάννη,
Ο Α’ παγκόσμιος πόλεμος ήταν η πρώτη μεγάλη διεθνής σύγκρουση του εικοστού αιώνα. Μια πολύνεκρη και παράλογη πολεμική αναμέτρηση που απαιτεί διεξοδική έρευνα και αναλυτική μελέτη. Σίγουρα η Ρωσική Επανάσταση είναι ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του παγκόσμιου πολέμου. Για την έρευνα και την συγγραφή της συγκεκριμένης επανάστασης χρειάζονται ιστορικές πηγές που βοηθούν στην κατανόηση αλλά και στον αντικειμενικό σχηματισμό μιας άποψης πάνω στο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός. Το πρώτο σημαντικό γεγονός της Ρωσικής Επανάστασης ήταν η Φεβρουαριανή Επανάσταση και ο σχηματισμός της προσωρινής κυβέρνησης. Με την Φεβρουαριανή επανάσταση ανατράπηκε οριστικά η μοναρχία στη Ρωσία και μαζί της η φεουδαρχική απολυταρχία. Η προσωρινή κυβέρνηση συνέχισε την ένοπλη σύγκρουση με την Γερμανία. Στην κρίσιμη αυτή στιγμή ο Βλαντίμιρ Λένιν επέστρεψε από την Ελβετία στην Ρωσία με σύνθημα την παύση του Ιμπεριαλιστικού πολέμου. Υπάρχουν διάφορες μελέτες και ιστορικές πηγές που αναφέρουν ότι ο Λένιν επέστρεψε από την Ελβετία με το σφραγισμένο τρένο του Κάιζερ και συνοδευόταν από Γερμανούς στρατιώτες.
Όπως μπορεί να διαβάσει κανείς στο βιβλίο του Τσέχου ιστορικού Zbyněk Anthony Bohuslav Zeman που έχει συλλέξει τα έγγραφα της εποχής από το υπουργείο εξωτερικών της Γερμανίας αναφέρει:
«Ο Λένιν εισήλθε επιτυχώς στη Ρωσία. Δουλεύει ακριβώς όπως θα θέλαμε» – Ζ.Α.Β Zeman (επιμ), Germany and the Revolution in Russia, 1915-1918: Documents for the Archives of the Germany Foreign Ministry, ό.π, σ. 51
Στα ίδια έγγραφα ο Γερμανός Πρέσβης της Μόσχας ο Κόμης φον Μίρμπαχ ζητάει οδηγίες από το Βερολίνο και αναφέρει «Προσπαθώ ακόμα να αντιπαρατεθώ στις προσπάθειες της Αντάντ και να υποστηρίξω τους Μπολσεβίκους» – Ζ.Α.Β Zeman (επιμ), Germany and the Revolution in Russia, 1915-1918: Documents for the Archives of the Germany Foreign Ministry, ό.π, σ. 128 (Πρέσβης της Μόσχας προτς το Υπουργείο Εξωτερικών, 16 Μαίου 1918).
Η μελέτη όλων αυτών των κειμένων είναι ενδιαφέρουσα και θα φωτίσει την ιστορική αλήθεια. Σίγουρα όμως υπήρχε από την αρχή του πολέμου μια Γερμανική προπαγάνδα ότι οι Γερμανικές ξιφολόγχες θα ανέτρεπαν τον Ρωσικό τσαρισμό και θα απελευθέρωναν τους καταπιεσμένους λαούς. Το αναφέρει η ίδια η Ρόζα Λούξεμπουργκ στο δοκιμίο της «Η Ρώσικη Επανάσταση» που δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 1922 από τον φίλο της Πάουλ Λεβί.
«Όλα αυτά τα πράγματα δείχνουν ξεκάθαρα ότι η απελευθέρωση της Ρωσίας δεν ήτανε επίτευγμα του πολέμου και της στρατιωτικής ήττας του τσαρισμού ούτε κάποια υπηρεσία που πρόσφεραν στους Ρώσους οι γερμανικές μπαγιονέτες στα γερμανικά χέρια, όπως υποσχέθηκε κάποτε η Nue Zeit υπο την αρχισυνταξία του Κάουτσκι σε ένα κύριο άρθρο» – Ρόζα Λούξεμπουργκ, Η Ρωσική Επανάσταση, 1918 σ. 1
Να σημειωθεί ότι το Neue Zeit (Νέοι καιροί) ήτανε ένα περιοδικό του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της Γερμανίας. Σε ένα άλλο σημείο η Ρόζα αναφέρει
«Η επανάσταση του 1917 ήταν άμεση συνέχεια εκεινής του 1905-07, και όχι ένα δώρο του Γερμανού «ελευθερωτή» » – Ρόζα Λούξεμπουργκ, Η Ρωσική Επανάσταση, 1918 σ. 16
Για την ιστορία, Όταν Λένιν επέστρεψε δεύτερη φορά στην Άγια Πετρούπολη κινήθηκε εναντίων της προσωρινής κυβέρνησης του Αλεξάντερ Κερένσκι. Οι Μπολσεβίκοι πήραν την εξουσία, σταμάτησαν τον πόλεμο κατά της Γερμανίας και με την συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ η Σοβιετική Ένωση παραιτήθηκε από τον έλεγχο της Εσθονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας και τμήματος της Λευκορωσίας και αναγνώριζε την ανεξαρτησία της Φινλανδίας. Επίσης η Γερμανία έλαβε χρηματικές αποζημιώσεις από την Ρωσία.
Στις 30 Αυγούστου του 1918, η σοσιαλεπαναστάτρια Φάνια Εφίμοβνα Καπλάν πυροβόλησε τον Λένιν. Η Φάνια δήλωσε οτι προσπάθησε να σκοτώσει τον Λένιν επειδή τον θεωρούσε «προδότη της επανάστασης». Η Δήλωση της πριν την εκτέλεση από τους μπολσεβίκους ήταν η εξής : «Ονομάζομαι Φάνια Εφίμοβνα Καπλάν. Αυτό είναι το όνομα με το οποίο ήμουν στη λίστα των φυλακισμένων στο γκούλαγκ του Ακατούα. Σήμερα πυροβόλησα τον Λένιν. Το έκανα μόνη μου. Δεν πρόκειται να πω πού βρήκα το ρεβόλβερ μου. Δεν θα δώσω καμία λεπτομέρεια. Είχα αποφασίσει να σκοτώσω τον Λένιν από καιρό. Τον πυροβόλησα αρκετές φορές δεν θυμάμαι πόσες. Τον πυροβόλησα γιατί τον θεωρώ προδότη της Επανάστασης και αν συνεχίσει να ζει θα καταστρέψει την πίστη στο σοσιαλισμό. Έχω ήδη εξοριστεί στο Ακατούα για συμμετοχή σε απόπειρα εκτέλεσης αξιωματούχου του τσάρου στο Κίεβο. Εξέτισα έντεκα χρόνια στα κάτεργα. Απελευθερώθηκα μετά την Επανάσταση. Υποστήριζα την Συντακτική Συνέλευση και την υποστηρίζω και τώρα». – Caroline Brooke, Moscow: A Cultural History , Oxford University Press, σ. 74
