Μεταπτυχιακή εργασία (2009) της Σουλτάνας Σιώπη στο ΑΠΘ και στο τμήμα Αρχαιολογίας,
Ταφικός τύμβος νοείται κάθε τεχνητό έξαρμα γης το οποίο καλύπτει έναν ή περισσότερους τάφους. Αποτελεί μια αρχιτεκτονική μορφή αρκετά απλή, η οποία συναντάται σε πολλές περιοχές της υφηλίου και μέσα σε ένα αρκετά ευρύ χρονολογικό φάσμα.
Κατά την προϊστορία οι ταφικοί τύμβοι συναντώνται σε πολλά σημεία της ευρωπαϊκής ηπείρου. Συγκεκριμένα κατά την ΠΕΧ, ταφικούς τύμβους βρίσκουμε στην Ουκρανία και στην ανατολική Ευρώπη (Πολιτισμός των Kurgans), στην Ισπανία ( El Argar, Los Millares), στην Βρετάνη (Tumuli Armoricains) και στην Αγγλία (Wessex Culture). Στην ΜΕΧ τους βρίσκουμε στην Γαλλία (Tumuli Culture) , την κεντρική Ευρώπη ( Hügelgräberkultur), καθώς και στην Δανία (Jutland) και την Ελβετία (Weiningen). Οι πιο όψιμοι συναντώνται στην Νορβηγία της ΕΧ. Οι περισσότεροι από αυτούς χρησιμοποιούνται από το 2300 έως και το 1500 π.Χ., ενώ οι πρωιμότεροι από όλους, οι τύμβοι του πολιτισμού των Kurgans, αρχίζουν να χρησιμοποιούνται γύρω στο 4300 π.Χ. (Müller, 1989, σημ. 6).
Στο ελλαδικό χώρο οι πρώτοι τύμβοι εντοπίζονται κατά την ΠΕ περίοδο σε αρκετά περιορισμένο αριθμό. Κατά την ΜΕΧ ο αριθμός αυτός αυξάνεται για να περιοριστεί και πάλι κατά την ΥΕΧ κυρίως στην βόρεια Ελλάδα. Η παρούσα εργασία έχει σαν στόχο πρωτίστως να συγκεντρώσει όλα τα στοιχεία που αφορούν στους ελλαδικούς τύμβους της ηπειρωτικής Ελλάδας και του Ιονίου, να παρακολουθήσει την πορεία τους στον χρόνο και να τους προσεγγίσει κάτω από συγκεκριμένες θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Από την μελέτη αυτή αποκλείονται οι τύμβοι που καλύπτουν τους θολωτούς τάφους της ΥΕ Ι – ΙΙΙΒ περιόδου, καθώς οι τελευταίοι θεωρούνται δευτερογενής αρχιτεκτονική των πρώτων και εμπίπτουν σε διαφορετική κατηγορία μνημειακής αρχιτεκτονικής. Επίσης δεν θα γίνει αναφορά στους λεγόμενους «τελετουργικούς» τύμβους (Λέρνα, Ολυμπία, Θήβα) , οι οποίοι χρονολογούνται στην ΠΕ περίοδο, εντοπίζονται κυρίως στην νότια και κεντρική Ελλάδα και αφορούν σε εξάρματα γης που καλύπτουν συνήθως κτήρια της προηγούμενης περιόδου (για συζήτηση βλ. Forsen, 1992: 232-3).
Η εργασία χωρίζεται σε πέντε κεφάλαια με επιμέρους υποκεφάλαια. Το πρώτο αναφέρεται στην ιστορία της έρευνας, παρακολουθώντας τα ερευνητικά ζητήματα που απασχόλησαν τους ερευνητές σε σχέση με τους ταφικούς τύμβους. Στο δεύτερο γίνεται μια παρουσίαση του θεωρητικού και μεθοδολογικού πλαισίου κάτω από το οποίο θα αναλύσουμε τα δεδομένα μας. Το τρίτο κεφάλαιο αποτελεί τον κατάλογο των θέσεων, ο οποίος συνοδεύεται από συνοπτικές πληροφορίες για κάθε θέση. Τέλος ακολουθεί η ανάλυση και συζήτηση των δεδομένων.
