του Χρήστου Χατζηλία,
Σπουδαιότερο ρόλο στην Δ’ Σταυροφορία έπαιξε ο 80χρονος δόγης της Βενετίας Ερρίκος Δάνδολος, έξυπνος, πανούργος και ένθερμος πατριώτης της πόλης του Αγίου Μάρκου.
Κατέχοντας την τέχνη της συνεργασίας με τους άλλους, καθώς και μια εξαιρετική δύναμη θελήσεως και εκμεταλλεύσεως των περιστάσεων, ο δόγης υπήρξε ένας αξιόλογος πολιτικός, μεγαλοφυής διπλωμάτης και οικονομολόγος.
Ο Δάνδολος αντιλήφθηκε τι πηγή πλούτου ήταν η Ανατολή (Χριστιανική & Μουσουλμανική) για την οικονομική ανάπτυξη της Δημοκρατίας και έπρεπε να δράσει γρήγορα διότι τα εμπορικά προνόμια της Ρωμανίας τα μοιραζόταν με την Πίζα και την Γένουα.
Η πρώτη του νίκη ήταν η καταστροφή της καθολικής πόλης Ζάρα από τους Σταυροφόρους στην Αδριατική η οποία είχε αποσπασθεί από την Βενετία και προσαρτηθεί στην Ουγγαρία.
Έπειτα από την άλωση της Κωνσταντινούπολης τον Απρίλιο του 1204 ο αρχηγός της Σταυροφορίας Βονιφάτιος ο Μομφερατικός που προοριζόταν για αυτοκράτορας ,μετά την διαμαρτυρία του Ερρίκου Δάνδολου που τον θεωρούσε ισχυρό και είχε κτήσεις κοντά στην Βενετία (έγινε τελικά βασιλιάς της Θεσσαλονίκης) στον θρόνο ανέβηκε ο λιγότερο δυναμικός Βαλδουίνος της Φλάνδρας.
Η Κωνσταντινούπολη μοιράστηκε ανάμεσα στον Βαλδουίνο (5/8) και τον Δάνδολο (3/8 + Αγία Σοφία), όσον αφορά τα υπόλοιπα εδάφη ο Βαλδουίνος πήρε Ν.Θράκη, ΒΔ.Μικρά Ασία, Βόσπορο-Μαρμαρά-Ελλήσποντο, Λέσβο, Χίο, Σάμο.
Ενώ ο αρχηγός της Σταυροφορίας Βονιφάτιος Μομφερατικός πήρε εκτός από την Θεσσαλονίκη, Μακεδονία & Β.Θεσσαλία και έγινε υποτελής του Βαλδουίνου.
Τέλος ο Ερρίκος Δάνδολος πήρε τον τίτλο του Δεσπότη, τις ακτές της Αδριατικής, το Δυρράχιο, το μεγαλύτερο μέρος των νησιών του Αιγαίου, την Κρήτη, περιοχές της Πελοποννήσου, λιμάνια και μερικά εδάφη στο εσωτερικό της Θράκης, απαλλάχθηκε από τους φόρους της νέας λατινικής αυτοκρατορίας, η Αγία Σοφία περιήλθε στον κλήρο της Βενετίας και χειροτονήθηκε Πατριάρχης ο Βενετός Θωμάς Μοροζίνι.
Η τύχη των ηγετών όμως δεν ήταν με το μέρος τους, ο Βαλδουίνος σκοτώθηκε από τους Βούλγαρους το 1205 και ο Βαλδουίνος το ίδιο το 1207, ενώ ο Ερρίκος πέθανε το 1205 και θάφτηκε στην Αγία Σοφία.
Η Δ’ Σταυροφορία έδωσε στην Βενετία αναρίθμητα εμπορικά προνόμια, ανυψώνοντας στο ζενίθ της πολιτικής και οικονομικής της δυνάμεως. Επρόκειτο για μια νίκη της ικανής πολιτικής του Δάνδολου;
Εκ παραδρομής οταν αναφέρεστε στην ημερομηνία θανάτου, αναφέρεται δύο φορές ο Βαλδουίνος, αντί για τον Βονιφάτιο.
Κατα τα άλλα, πολύ ενδιαφέρον το άρθρο.