Ιστορία και πολιτική επιστήμη: Το δίπολο Δεξιάς – Αριστεράς είναι μια ψευδαίσθηση

του Πέτρου Λάιου, ερευνητή στο MMR lab (πολιτικό μάρκετινγκ)

Σύμφωνα με την παραδοσιακή πολιτική θεωρία «Το πολιτικό δίπολο μεταξύ δεξιάς και αριστεράς αναφέρεται στην διαίρεση της πολιτικής σκέψης και των πολιτικών κομμάτων σε δύο αντίπαλες ιδεολογίες: τη δεξιά και την αριστερά. Αυτός ο διχασμός βασίζεται σε διάφορα ζητήματα και απόψεις που αφορούν την οικονομία, την κοινωνική δικαιοσύνη, την πολιτική εξουσία και πολλά άλλα»

Και συνεχίζει ως εξής «Η δεξιά πολιτική παράταξη υποστηρίζει συνήθως την ελεύθερη αγορά, την μείωση του ρόλου του κράτους στην οικονομία, τη μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων, τον εθνικισμό και τις παραδοσιακές αξίες. Η δεξιά πολιτική προάγει συχνά την ιδέα της ατομικής ευθύνης, δίνοντας έμφαση στην ανεξαρτησία και την προσωπική ελευθερία. Από την άλλη πλευρά, η αριστερή πολιτική παράταξη εστιάζει στην κοινωνική δικαιοσύνη, στην ανάγκη κοινωνικής πρόνοιας και σε πολιτικές μέτρα για την ελάφρυνση της ανισότητας. Συνήθως υποστηρίζουν την παρέμβαση του κράτους στην οικονομία, την αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων για τους πλούσιους, την κοινωνική ευημερία και την ισότητα ευκαιριών»

Μέσα από μια απλή ανάλυση (δίχως βάθος) και την συνηθισμένη μάτια όλα φαίνονται εξαιρετικά λογικά. Πρέπει ωστόσο να θυμόμαστε ότι σύμφωνα με τον πρωτοπόρο της πολιτικής επιστήμης, Νικολό Μακιαβέλλι, του οποίου τα έργα έχουν συμβουλευτεί άπειροι ηγέτες ανά τους αιώνες, πολλοί κατέχουν την όραση μα την διαπεραστικότητά λίγοι. Πρώτα από όλα, σε ένα δίπολο πρέπει να υπάρχει ένα συγκεκριμένο στοιχείο το οποίο είναι η βασική διαφορά των δύο άκρων του διπόλου. Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι το πολιτικό δίπολο δεξιάς αριστεράς προέρχεται από την Γαλλική Επανάσταση όπου η βάση του διαχωρισμού ήταν η στάση απέναντι στον θεσμό της μοναρχίας ; Τα κόμματα που υποστήριζαν την μοναρχία τοποθετούνταν στα δεξιά ενώ τα κόμματα που ήταν κατά της μοναρχίας τοποθετούνταν στα αριστερά.

Φυσικά, την σήμερον ημέρα σχεδόν κανείς δεν θα υποστηρίξει ότι η βάση του πολιτισμού διπόλου είναι η στάση απέναντι στην μοναρχία, έχοντας κατά νου τα αυταρχικά καθεστώτα που δημιούργησαν τόσο οι υποτιθέμενες δεξιές όσο και οι υποτιθέμενες αριστερές δυνάμεις. Η απάντηση που φυσικά θα παίρναμε είναι ότι η βάση του σύγχρονου πολιτικού διπόλου είναι το οικονομικό σύστημα, όμως και πάλι υπάρχουν προβλήματα. Ως τι θα πρέπει να χαρακτηριστεί η εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία όταν με βάση την οικονομική πολιτική τοποθετείται περίπου στο κέντρο ; Επίσης κάποιος που ταυτόχρονα έχει αριστερές αλλά και δεξιές θέσεις καταλήγει στο κέντρο, δηλαδή στο σημείο όπου επίσης τοποθετούνται όσοι έχουν μόνο κεντρώες θέσεις. Και τα παράδοξα δεν τελειώνουν εδώ, πως είναι δυνατόν μια σειρά από εντελώς διαφορετικές ιδεολογίες να τοποθετούνται σε παρόμοια σημεία ;

Το δίπολο δεξιάς – αριστεράς φαίνεται πως δημιουργεί περισσότερα προβλήματα δίχως να προσφέρει κάποια χρήσιμη λύση σε κάποιο ουσιαστικό πρόβλημα. Μάλλον η μόνη ουσιαστική του χρήση είναι να διχάζει τις κοινωνίες και να φανατίζει τους πολίτες. Η ύπαρξη τέτοιων διχασμών δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο, ο άνθρωπος νιώθει ότι πάντα υπάρχει ένας αντίπαλος. Από την εποχή της Αθηναϊκής δημοκρατίας όπου υπήρχε αρχικά ο διαχωρισμός δημοκρατικών – ολιγαρχικών μέχρι τον σύγχρονο διχασμό φίλων της Ρωσίας – εχθρών της Ρωσίας. Βλέπουμε ότι ο διχασμός είναι ένα φαινόμενο τόσο παλιό όσο ο ίδιος ο άνθρωπος, όμως υποχρέωση μας είναι η λογική σκέψη. Δεν πρέπει να χάνουμε τον στόχο μας, την βελτίωση της κοινωνίας.

Πρέπει επίσης να παρατηρήσουμε την στροφή στους κόλπους της πολιτικής επιστήμης. Οι νέες τάσεις ανάλυσης της πολιτικής είναι υπέρ πιο περίπλοκων μοντέλων που περιλαμβάνουν περισσότερους παράγοντες. Φυσικά αυτά παραμένουν μακριά από τις μάζες που τις περισσότερες φορές πέφτουν θύματα της σύγχρονης προπαγάνδας που έχει υιοθετήσει με επιτυχία τεχνικές του μάρκετινγκ. Το μοναδικό δίπολο που πρέπει να υπάρχει είναι το δίπολο γνώσης – αγνωσίας. Ενώ η χρήση των όρων δεξιά και αριστερά θα πρέπει να περιορίζεται στην βασική απλούστευση της κατάστασης (δίχως αυστηρότητα).

, , , ,

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *