Πρωθυπουργικές απρέπειες και μάχες με δύο νικητές

γράφει ο Φιλαλήθης

«αχός ακούγεται και πολλά τουφέκια πέφτουν…»

Και δυστυχώς μας διαφεύγει η ουσία.

Όπως κάθε Έλληνας επιθυμώ προφανώς της επιστροφή των Ελγινείων,  μια υπόθεση για την οποία εργάστηκα, συχνά μάλιστα χωρίς οικονομική αποζημίωση.

Και ξαφνικά, ή μάλλον όχι και τόσο ξαφνικά, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ  αρνήθηκε να συναντήσει τον Έλληνα ομόλογό του. Ξαφνικά το ζήτημα παίρνει διαστάσεις ανοίκειες και φτάνουμε να θεωρούμε την άρνηση Σούνακ εθνική προσβολή. Ας σοβαρευτούμε. Τα διπλωματικά επεισόδια κάθε άλλο παρά άγνωστα είναι στην πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Μου φαίνεται όμως, ότι, ειδικά αν πιστεύουμε ως Έλληνες τα όσα λέμε και τα όσα λένε τα ΜΜΕ, ζούμε σε κάποια αριστοφανική παράλληλη πραγματικότητα, μια νεφελοκοκκυγία επινόησης των Ελληνικών ΜΜΕ και λοιπών δημοσιολογούντων, χωρίς να μπορώ να αποκλείσω το ενδεχόμενο ότι ίσως και τα ΜΜΕ να έχουν παγιδευθεί μαζί μας στο παράλληλο αυτό σύμπαν.  

Κατ’αρχάς αναφύεται το θεμελιώδες ερώτημα ποια η λειτουργία και ποιο το βάρος του ισχυρισμού περί κλοπής αν όντως είμαστε διατεθειμένοι να δεθούμε ένα μακροχρόνιο δανεισμό κάτι που θα αποτελούσε έμμεση και σαφή αναγνώριση του δανειστή ως κυρίου των γλυπτών. Αν είμαστε διατεθειμένοι να δεχθούμε κάτι τέτοιο γιατί εγείρουμε θέμα κλοπής; Αν από την άλλη δεν έχουμε καμία τέτοια διάθεση γιατί αφήνουμε την προοπτική δανεισμού να αιωρείται στην ατμόσφαιρα; Φαίνεται όμως ότι οι συζητήσεις με τον George Osborne (CH) Πρόεδρο του Συμβουλιου Επιτρόπων (Board of Trustees) κινούνταν στην κατεύθυνση ενός μακροχρόιου δανεισμού.

Τα ΜΜΕ της χώρας μας κάνουν λόγο για πολιτική απρέπεια, ενώ ο ίδιος ο Έλληνας ΠΘ διακηρύσσει ότι όποιος έχει δίκαια επιχειρήματα δεν φοβάται τον διάλογο και κάπως έτσι και οι δύο πλευρές ανακηρύσσουν τον εαυτό τους νικητή. Βέβαια, μόνο όποιος θεωρεί ότι η πολιτική είναι λέσχη λογομαχιών (debate club), μπορεί να συμφωνήσει με αυτή την θέση ειλικρινά.  Σε κάθε περίπτωση, η ουσία του πράγματος σπανίως θίγεται.

Η ουσία του ζητήματος συνίσταται σε δύο σημεία.  Πρώτον στο ότι η πολιτική, ακόμη και μεταξύ συμμαχικών κρατών, είναι πόλεμος με την ευρύτερη φυσικά έννοια, αέναη διαμάχη, κάτι το οποίο σε μόνιμη βάση προσπαθούν να αποκρύψουν κάποια ψευδο-φιλελεύθερα ιδεολογήματα. Στο πλαίσιο αυτού του πολέμου καμία βολή δε μπορεί να μείνει αναπάντητη.  Ο Έλληνας ΠΘ χρησιμοποίησε τον όρο “εκλάπησαν” σε σχέση με τα ελγίνεια, όρος ακριβέστατος βέβαια αλλά ο οποίος καθιστά το Βρετανικό Μουσείο κλεπταποδόχο, πράγμα εξίσου αληθές.  Πραγματικά περιμέναμε ότι η μετωπική αυτή επίθεση μέσα στο Λονδίνο και μέσα από το BBC, θα έμενε αναπάντητη; Αν η ελληνική διπλωματία επίτηδες όξυνε το ζήτημα τότε καλώς! Αν όντως δεν το περίμενε η ελληνική «πλευρά» , και ο όρος αυτός εμπεριέχει πολιτικούς, διπλωμάτες, αναλυτές και ΜΜΕ,  τότε θα έπρεπε να μας καταλαμβάνει απελπισία για τις ψευδαισθήσεις που τρέφουμε/ τρέφουνε.

Δεύτερο σημείο είναι η ελληνική πεποίθηση (ψευτο-σοσιαλδημοκρατικης και ψευτο-φιλελευθερης κοπής) οτι οι σχέσεις μεταξύ των κρατών δεν πρέπει να διαταράσσονται ποτέ και για κανένα λόγο και επομένως πρέπει να βρισκόμαστε σε ένα αέναο κύκλο συζητήσεων ή/και διαπραγματεύσεων. Η ανοησία αυτή κόστισε ακριβά στην Ελλάδα. Ας θυμηθούμε την Τριμερη του Λονδίνου το 1955 για το Κυπριακό,  το Νταβός το 1988 με τις ουσιαστικά μονομερεις δεσμεύσεις που αναλάβαμε  και το ανακοινωθέν της Μαδρίτης το 1997. Η μανία των Ελλήνων πολιτικών να διαπραγματεύονται ακόμη και όταν δεν υπάρχει αντικείμενο είναι ασύγγνωστη.

Τι μας δίδαξε ο Σούνακ; Ότι υπάρχει και η οδός της απόρριψης των διαπραγματεύσεων η οποία μπορεί να είναι εξίσου λυσιτελής, όταν ο αντίπαλος επιχειρεί μετωπική επίθεση ή, όταν, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Βρετανικού τύπου ―ενδεχομένως ψευδή― δεν τηρεί τα πεσυμφωνημένα, αφού κατά τους Βρετανικού ισχυρισμούς, ο Έλληνας ΠΘ είχε δεσμευτεί να μην εγείρει τ ο θέμα πριν την συνάντησή του με τον Βρετανό ομόλογό του.

Αναφέρουν χαρακτηρισιτκά βρετανικές πηγές για το θέμα: “Obviously, ministers and leaders are able to express views as they wish, but I think the prime minister feels that if assurances are made as part of agreements in advance of a meeting … they should be adhered to and I think that’s what the public would expect in any walk of life.” (https://www.theguardian.com/artanddesign/2023/nov/28/parthenon-marbles-rishi-sunak-greek-pm-meeting ). Ελπίζουμε οι Βρετανικοί ισχυρισμοί να είναι ανειλικρινείς και προφάσεις εν αμαρτίαις.

Ένα επιπρόσθετο ζήτημα που ανεφύη κατά την αντιπαράθεση αυτή είναι και ο ορισμός της ευπρέπειας και τις ευγένειας. Γράφτηκαν διαφορές πομφόλυγες στον ελληνικό τύπο αλλά κυρίως στα ΜΚΔ, ότι τάχα ο Σούνακ διέπραξε τέτοια απρέπεια διότι είναι Ινδός και Επομένως δεν έχει ενσωματωθεί πλήρως στη Βρετανική νοοτροπία. Για όσους από μας γνωρίζουν κάτι από την ουσιαστικά άγνωστη χώρα που λέγεται Αγγλία ένας τέτοιος ισχυρισμός μοιάζει καταγέλαστος. Οι Ινδοί είναι βασιλικώτεροι του βασιλέως, ούτως ειπείν, όταν πρόκειται για ζητήματα τήρησης της τάξης. Αλλά όπως ο Ήντεν σε συνάντηση που είχε με τον Παπάγο τα Χριστούγεννα του 1953 γύρισε την πλάτη του στον στρατάρχη και Πρωθυπουργό όταν αναφέρθηκε το ζήτημα του Κυπριακού, έτσι και ο Σούνακ με την άρνηση να συναντήσει τον Έλληνα ομόλογο του διεμήνυσε ότι αρνείται τον διάλογο υπό τους όρους της άλλης πλευράς. Αυτή είναι η ουσία του ζητήματος άσχετα με το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι τα ελληνικά γλυπτά περιήλθαν στην κατοχή του Βρετανικού Μουσείου κατά τρόπο παράνομο.

Και τώρα σταχυολογώ κάποιες από τις ανοησίες που διάβασα στον ελληνικό τύπο:

Σε άρθρο διαβάζουμε το εξής ανόητο ότι “η Βρετανία είναι πλέον αποστασιοποιημενη από την Δύση” (https://www.newsbeast.gr/…/i-aprepeia-tou-vretanou… } και διερωτώμεθα τι μπορεί να εννοεί ο ποιητής αφού το Σίτυ είναι το δεύτερο σημαντικότερο οικονομικό κέντρο της Δύσης και η Βρετανία έχει τον δεύτερο καλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ. Το γνωρίζουμε ότι τα Ελληνικά ΜΜΕ βαφτίζουν το κρέας ψάρι αλλά τέτοιες ανοησίες ξεπερνούν κάθε μέτρο.

Σε άλλο άρθρο διαβάζουμε πως ελληνικές πηγές διέρρευσαν ότι το ζήτημα της επιστροφής των Ελγινείων αφορά την Ελλάδα και το Βρετανικό Μουσείο και όχι την Βρετανική κυβέρνηση. Και σε αυτό το σημείο γελάμε. Οι Επίτροποι του Βρετανικού Μουσείου διορίζονται από την Βρετανική κυβέρνηση (https://www.britishmuseum.org/about-us/governance…) και διάφορα άλλα όργανα και συλλόγους που ανήκουν στο βαθύ Βρετανικό κατεστημένο. Ένας μάλιστα από τους σημανιτκότερους Επιτρόπους διορίζεται από την Εταιρεία Αρχαιοδιφών, ένα από τα συντηρητικότερα σώματα των Ηνωμένου Βασιλείου.  Ο νόμος στον οποίον προσκρούει η επιστροφή των γλυπτών θα πρέπει να αναθεωρηθεί από την Βουλή. Επίσης οι Επίτροποι θα εγκρίνουν τυχόν μακροχρόνιο δανεισμό των γλυπτών και ακόμη και η θετική γνώμη του Προέδρου George Osborne (CH) δεν εγγυάται την επιτυχία. Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν τους είπε ότι το αξίωμα the King-in-Parliament is supreme; Επιπροθέτως, κάθε υπήκοος του Βρετανικού κράτους θα μπορούσε να φέρει την οποιαδήποτε συμφωνία στο High Court με απρόβλεπτα αποτελέσματα.

Εξίσου εξοργιστική είναι η πεποίθηση πολλών Ελληνικών ΜΜΕ ότι μπορούν να κοροϊδεύουν το κοινό τους κατά βούλησιν. Η πλήρης παραποίηση όμως της πραγματικότητας γινέται σε αρθρο του Πρώτου Θέ(ά)ματος με τον αστείο ισχυρισμό Γλυπτά του Παρθενώνα: Το Βρετανικό Μουσείο «αδειάζει» τον Ρίσι Σούνακ στέλνοντας σπάνιο ελληνικό αγγείο στο Μουσείο της Ακρόπολης (https://www.protothema.gr/culture/article/1440950/glupta-tou-parthenona-otan-o-sounak-apekleie-ton-daneismo-tous-to-vretaniko-mouseio-estelne-elliniko-ergo-stin-athina/ ). Μόνο που το άδειασμα του Σούνακ είναι ανύπαρκτο. Ο βραχυχρόνιος δανεισμός είχε ήδη ανακοινωθεί στο έγκυρο The Collector στις 25 Νοεμβρίου (https://www.thecollector.com/the-meidias-hydria-vase-landed-to-greece-by-the-british-museum/ ) ενώ η ακυρωση του ραντεβού των δύο πρωθυπουργών έγινε δύο μέρες αργότερα στις 27 Νοεμβρίου (https://www.kathimerini.gr/politics/562752295/o-soynak-akyrose-sto-para-pente-ti-synantisi-me-mitsotaki/ )

Διαβάζουμε στην ίδια εφημερίδα ―και όχι μόνο φυσικά― ότι πληθώρα Βρετανικών ΜΜΕ έχουν στραφεί εναντίον του Σούνακ. Τεκμήριο δε, μια παραπομπή στο Politico. Στην πραγματικότητα οι μεγαλύτερες εφημερίδες της χώρας Guardian, Telegraph, Daily Mail υποστηρίζουν εμμέσως πλην σαφώς τον Σούνακ αναπαράγοντας δηλώσεις περί μη-τήρησης των πεσυμφωνημένων. Η Guardian επαμφοτερίζει, αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς. Με άλλα λόγια τα Ελληνικά ΜΜΕ θεωρούν τους αναγνώστες τους ανίκανους να διαβάσουν ξένες πηγές, ακόμη μάλιστα και στα αγγλικά.

Μακάρι όλες αυτές οι ανοησίες που γράφουν τα ελληνικά ΜΜΕ να είναι μέρος ενός σχεδίου δημιουργίας εντυπώσεων (έστω και αν με αυτόν τον τρόπο διατηρούν τα λαϊκά ένστικτα και την συλλογική σκέψη σε ένα νηπιώδες επίπεδο) και μέσο τεχνητής όξυνσης του ζητήματος αλλά αμφιβάλλω. Με δεδομένες τις ψευδαισθήσεις που διέπουν τις αναλύσεις τέτοιων θεμάτων στον ελληνικό τύπο και τις αντίστοιχες διαχρονικές ψευδαισθήσεις της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής φοβούμαι ότι σοβαρολογούν, ότι πραγματικά σοβαρολογούν. Και αυτό είναι άκρως επικίνδυνο.

https://www.theguardian.com/artanddesign/2023/nov/28/parthenon-marbles-rishi-sunak-greek-pm-meeting?

https://www.google.com/amp/s/www.newsbeast.gr/politiki/arthro/10262599/i-aprepeia-tou-vretanou-prothypourgou-o-rolos-tis-tourkias-ta-antanaklastika-kasselaki-kai-i-fotografia-tou-vroutsi%3famp=1https://www.theguardian.com/artanddesign/2023/nov/28/parthenon-marbles-rishi-sunak-greek-pm-meeting