Στέργιος Λεβέντης – 01/09/2023 – ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ
Η Σιντική καταλαμβάνει το βορειοδυτικό τμήμα του νομού Σερρών. Στην περιοχή αυτή κατοικούσαν οι Σίντοι ή Σιντοί. Αναφέρονται σε αυτήν πέντε αρχαίες πόλεις, ήτοι: α) Ηράκλεια, β) Σιντία, γ) Παρθικόπολη ή Παροικόπολη, δ) Τρίστολος και ε) Γερισκός.
H επαρχία πήρε το όνομά της από τους Σιντούς. Το όνομά τους, Σιντοί ή Σίντοι, πιθανόν να είναι θρακικό ή πελασγικό. Ο Όττο Άμπελ κατατάσσει τους Σιντούς του Ομήρου στους Πελασγούς. Ήταν Θράκες και κατοικούσαν ανάμεσα στον ποταμό Πόντο (Στρούμνιτσα) και νοτιοανατολικά του όρους Μπέλες. Κατοικούσαν στην επαρχία Σιντικής μέχρι τους πρόποδες του όρους Δύσωρο. Ο Θουκυδίδης (11.98) μας πληροφορεί στην εκστρατεία του Σιτάλκη ότι το όρος Κερκίνη (Μπέλες) ήταν το σύνορο Παιόνων και Θρακών. Κατά την πορεία του ο Σιτάλκης είχε δεξιά τους Παίονες και αριστερά τους Σιντούς και τους Μαίδους.
Ο Στράβων στα Γεωγραφικά μας πληροφορεί για την καταγωγή και το όνομα των Σιντών ως εξής: «Σίντιες γαρ εκαλούντο τινές των Θρακών, είτα Σίντοι, είτα Σάϊοι. Οι δ’ αυτοί ούτοι Σάπαι νυν ονομάζοντα».
Ο Ηρόδοτος γράφει: «Αλλά και ο Στρυμών εξ Αγριάνων γαρ διά Μαίδων και Σιντών εις τα μεταξύ Βισαλτών και Οδομαντών εκπίπτει». Άρα οι Σιντοί βρίσκονταν μεταξύ των Αγριάνων από βορρά και των Βισαλτών από νότο. Ήταν γείτονες με τους Μαίδους.
Κατά τον Στέφανο Βυζάντιο μερικοί Σιντοί εγκαταστάθηκαν αργότερα νοτιότερα. Η αρχαία αυτή θρακική φυλή διασκορπίστηκε σε πολλά μέρη. Η Σιντική χώρα επεκτεινόταν από την Πρασιάδα (Μπουτκόβου ή Κερκίνη) λίμνη μέχρι τον Όρβηλο και μέχρι τα Σαρλίγγια όρη. Γειτόνευε με τους Μαίδους, τους Δόβηρες, τους Παίονες και τους Βισάλτες.
Οι Σιντοί κατοικούσαν στη Σιντική στο Άνω και Κάτω Πετρίτσι, δεξιά και αριστερά του Στρυμόνα, ανάμεσα στις άλλες παιονικές παραστρυμόνιες φυλές, τους Αγριάνες και τους Λιαίους. Μετανάστευσαν στα μέρη αυτά το 14° περίπου αιώνα π.Χ. στην εποχή της μεγάλης μεταναστεύσεως των λαών. Ζούσαν στα βουνά του Ορβήλου και του Σκόμιου. Ο Στράβων (VII.5, 12) τους τοποθετεί βορειότερα στη Ροδόπη, από τον Αίμο μέχρι τον Πόντο. Ο Πλίνιος (IV.11) τους περιορίζει στα δυτικά του Στρυμόνα μέχρι τη Βισαλτία.
Ο Ηρόδοτος μας αναφέρει την πληροφορία του Ομήρου (Οδύσσεια, Θ.294) για τους αγριόφωνους Σιντούς στη Λήμνο γράφοντας ότι «Σιντοί έθνος Θρακικόν κατώκει την Λήμνον νήσον». Από αυτό ορμώμενοι μερικοί θεωρούν τους Σιντούς της Σιντικής μετανάστες από τη Λήμνο. Ο ίδιος ιστορικός αναφέρει Σιντούς και στα νοτιοανατολικά παράλια της Αζοφικής θάλασσας. Ο Στέφανος Βυζάντιος στο Λεξικόν, τους συγχέει με τους Μύγδονες και τους μεταναστεύσαντες στην Ασία Βιθυνούς και τους αποκαλεί Μυγδοβιθυνούς.
Τα όρια της επαρχίας Σιντικής είναι σχεδόν τα ίδια, εκτός από μία παραλλαγή στα βόρεια και δυτικά.
Οι Σιντοί στην αρχή ασχολούνταν με το κυνήγι, την κτηνοτροφία και το ψάρεμα. Αργότερα άρχισαν να καλλιεργούν τη γη. Έκτισαν πόλεις και οικισμούς στους πρόποδες των βουνών μα η αγάπη τους για το υγρό στοιχείο δεν τους άφηνε να απομακρυνθούν από αυτό. Παράλληλα με τους οικισμούς που είχαν στις υπώρειες των βουνών, δημιούργησαν και λιμναίους οικισμούς στην Πρασιάδα λίμνη, που κάλυπτε σχεδόν όλη την πεδιάδα.
Τα σπίτια τα έστηναν πάνω σε δρύινους πασσάλους που τους έφερναν από το όρος Όρβηλος. Μεταξύ τους επικοινωνούσαν με κινητές ξύλινες γέφυρες. Χαρακτηριστικά για τη λιμναία ζωή των Σιντών ο Ηρόδοτος ( Ε, 16) γράφει:
«… τά δέ νήπια δέουσι τού ποδός σπάρτα κατακυλισθή δειμαίνοντες, τοίσι δέ ίπποισι, τοίσι υποζυγίοισι παρέχουσι χόρτον ιχθύς, τών δέ πλήθός έστι τοσούτον ώστε, όταν τήν θύρην τήν καταπακτήν άνακλίνη, τανίει σχοινίω σπυρίδα καινήν ές τήν λίμνην καί ού πολλόν τινα χρόνον έπισχών ανασπά πληρέα ιχθύων, τών δέ ιχθύων έστί γένεα δύο, τούς καλέουσι πέπρακάς τε καί κατιλύωνας».
(Τα μικρά παιδιά τα δένουν με σκοινί για να μην κυλήσουν κάτω. Στα άλογα και στα άλλα υποζύγια δίνουν ψάρια αντί για χορτάρι. Υπάρχουν τόσα άφθονα ψάρια, που όταν σηκώσουν την καταπακτή και ρίξουν ένα κοφίνι ύστερα από λίγη ώρα μπορούν να το τραβήξουν γεμάτο. Δύο είδη ψαριών έχει η λίμνη που λέγονται πέπρακες και κατιλίωνες).
Μεγάλη εντύπωση προκάλεσε στον Ηρόδοτο έκτος από τη λιμναία ζωή των κατοίκων της Σιντικής, ο πολύ ισχυρός άνεμος που φυσά στην περιοχή και για τον οποίον αναφέρει ( Η, 118 ) «πνέοντα δε μιν στρυμονίειν υποβάλειν μέγα και κυματίειν».
Οι Σιντοί μιλούσαν την ελληνική γλώσσα και είχαν ελληνικά ήθη και έθιμα. Λάτρευαν τους δώδεκα θεούς του Ολύμπου και ιδιαίτερα τον Ήφαιστο.
Οι γειτονικές βόρειες φυλές πολλές φορές επιδίωξαν να καταλάβουν την εύφορη γη της Σιντικής, αλλά αποκρούστηκαν από τους Σιντούς. Οι Σιντοί ήταν πολεμικός λαός και διατήρησαν την αυτονομία τους μέχρι την εποχή του Φιλίππου Β’, τον 4° αιώνα π.Χ. Υποτάχθηκαν στους Μακεδόνες και αφομοιώθηκαν με όλες τις άλλες φυλές στο μακεδονικό κράτος.
Στη μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ. οι Σιντοί διακρίθηκαν εναντίον των Ρωμαίων. Οι Ρωμαίοι προς εκδίκηση λεηλάτησαν τη χώρα τους. Όταν διαιρέθηκε η Μακεδονία σε τέσσερα τμήματα από τους Ρωμαίους, η Σιντία κατετάγη στο πρώτο, αυτό των Μακεδόνων με πρωτεύουσα την Αμφίπολη. Η Σιντική κηρύχθηκε ελεύθερη το 42 π.Χ. με πρωτεύουσα την Ηράκλεια. Βρέθηκαν ασημένια νομίσματα των Σιντών που εικονίζουν το κεφάλι του Ηρακλή με περικεφαλαία ένα κεφάλι λεονταριού.
