Ι. Μ. ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΡΕΘΑ στον Βάλτο της Αιτωλοακαρνανίας
Το Ιερό αυτό μοναστήρι η Ιερά Μονή Αρέθα ή «Τα Ρέθα», γεωγραφικά βρίσκεται σε απόσταση τριάντα χιλιόμετρα από την όμορφη Αμφιλοχία και εικοσιπέντε περίπου το χωριό Αμπελάκι, επισκεπτόμαστε ένα γυναικείο μοναστήρι, όπου οι τοίχοι του ναού είναι καλυμμένοι σχεδόν ολόκληροι με τοιχογραφίες.
Το μοναστήρι «Τα Ρέθα», είναι παλιά μεταβυζαντινή εκκλησίακαι αποτελείτο ιερότερο προσκύνημα της περιοχής του Βάλτου και ένα από τα ιερότερα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, με μεγάλη ιστορική και πνευματική προσφορά. Πρόκειται για μια μονή κτισμένη περίπου στα 1400 μ.Χ.
Η εικόνα της Παναγιάς της Αρεθιώτισσας «Η Κυρία τους Βάλτου«, θεωρείται θαυματουργή για τους πιστούς προσκυνητές και επισκέπτες της.
Από το ’60 και ’70 υπήρχε ένας δρόμος πολύ στενός και χωμάτινος, που δεν έφτανε στο μοναστήρι αλλά ως την ρεματιά πλησίον του. Τρακτέρ ,τρίκυκλα ,τα παλιά λεωφορεία αλλά και με πεζοπορία οι πιστοί έφταναν στον τόπο του προσκυνήματος από την προηγουμένη το απόγευμα κυρίως ή και δυο με τρεις ημέρες νωρίτερα. Αξίζει να αναφερθεί οτι ποίο παλιά οι γυναίκες «εξοφλώντας » τάματα τους, προς την χάρη της Παναγιάς μετέβαιναν στον τόπο της προσκύνησης με πεζοπορία και μάλιστα αρκετές φρορές ξυπόλητες, διανύοντας την απόσταση 20, 30, 40 ακόμα και 50 χ.λ.μ. .Πρόκειται για το μοναστήρι που είναι αφιερωμένο στο Γεννέσιο της Παναγιάς και εορτάζει κάθε χρόνο στις 8 του Σεπτέμβρη, οπότε και πραγματοποιείται λαμπρή εορτή με την συμμετοχή πληθους πιστών από ολόκληρη την γύρω περιοχή. Το μοναστήρι της Παναγίας στα Ρέθα βρίσκεται στα ορεινά σύνορα της Αιτωλοακαρνανίας με την Ήπειρο.
Εικόνα: Το καθολικό της μονής ανήκει στον τύπο του τρίκλιτου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου, με πέντε τρούλους και αποτελεί ένα σπάνιο δείγμα μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής
Η μονή λέγεται ότι είναι κτισμένη περίπου στα 1400 μ.Χ. ενώ η ακριβής χρονολογία θεμελίωσης της δεν είναι γνωστή. Μια καταγεγραμμένη ημερομηνία είναι η χρονολογία 1742 όπου αναφέρεται σε ανακαίνιση .Το μοναστήρι από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 μέχρι και τις μέρες μας, παραμένει επισκέψιμο και διαρκώς ανοικτό.Από τη χρονία του 2004 πραγματοποιήθηκαν έργα διαπλάτυνση και ασφαλτόστρωση του δρόμου που συνδέει την ιερά Μονή με την Εθνική οδό Αμφιλοχίας Ιωαννίνων στο ύψος του Ανοιξιάτικου . Η διαδρομή ως την ιερά Μονή, είναι πράγματι πολύ όμορφη, είναι ένας τόπος άπειρου και ιδιαίτερου φυσικού κάλους.Ο Πατήρ Καλλίστρατο, ο σπουδαίος γέροντας βρίσκονταν αρκετά χρόνια στην Ιερή Μονή Αρέθα προσφέροντας σπουδαίο έργο για το μοναστήρι .Τα πολύ παλιά χρόνια κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας αναφέρεται ότι ήταν εκεί το άσυλο ατόμων με ψυχικές παθήσεις.Περνώντας στη διπλανή αίθουσα του ναού, επίσης πλούσια σε τοιχογραφίες, θα παρατηρήσετε δυο κολώνες που στη βάση τους έχουν αλυσίδες που κατά το παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν πιθανότατα για εξορκισμούς.Ακόμα και σήμερα διατηρούνται οι κρίκοι αυτοί, για την καθήλωση των ψυχασθενών που μπορείτε να δείτε στο μοναστήρι – Ιερά Μονή Αρέθα εάν το επισκεφθείτε.
Η θαυματουργή εικόνα της Παναγιάς της Αρεθιώτισσας της «Κυρίας του Βάλτου » που θα απαντήσουμε στη Ιερή Μονή .Ανηφορίζοντας προς την είσοδο της Ιεράς Μονής Αρέθα σας καλωσορίζει μια ψηφιδωτή εικόνα με την επιγραφή από την Κυρά του Βάλτου, την Παναγία την Αρεθιώτισα.Στο μοναστήρι αυτό επίσης υπάρχουν δύο πολύτιμες λειψανοθήκες που περιέχουν οστά των Αγίων Χαραλάμπους, Τρύφωνος, Παρασκευής, Κοσμά και Δαμιανού, Προκοπίου, Νικήτα, Βαρβάρα, Παντελεήμονα, Ανδρέου του Ερημίτου και Αναστασίας.Λίγο πριν από το χωριό της Αγίας Τριάδας, σχεδόν στην κορυφή του βουνού, θα δείτε τα ερείπια μιας αρχαίας αταύτιστης πόλης, ενώ το τοπίο θα γίνει έντονα δασώδες.
Φάνης Μπισμπίκης
