από τη σελίδα Αγιά Σοφιά / Hagia Sophia,
Ο “τύπος του Πάπα Ορμίσδα”, είναι ένα κείμενο το οποίο κλήθηκαν να υπογράψουν όλοι οι επίσκοποι της Ανατολικής Χριστιανικής Εκκλησίας, ως αποτέλεσμα της επανένωσης με την Αποστολική Έδρα της Ρώμης μετά από το σχίσμα (γνωστό ως “Ακακιανό Σχίσμα”*), που προκάλεσε το Ενωτικόν του αυτοκράτορα Ζήνωνα, το οποίο αναγνώριζε δόγματα και απόψεις των μονοφυσιτών ως ορθόδοξα. Ο τύπος υπογράφηκε στις 28 Μαρτίου του 519 στον καθεδρικό της Κωνσταντινούπολης, παρουσία όλων των Ελλήνων επισκόπων. Ο Ορμίσδας αργότερα αναγνωρίστηκε ως Άγιος, την μνήμη του οποίου τιμά η Καθολική Εκκλησία ανήμερα του θανάτου του στις 6 Αυγούστου του 523.
Ακολουθεί όλο το κείμενο που υπέγραψαν οι Έλληνες επίσκοποι:
“Πρώτη προϋπόθεση για την σωτηρία είναι η διατήρηση της ορθόδοξης πίστης και σε καμία περίπτωση [δεν είναι σωτηρία] η απομάκρυνση από τα δόγματα των Πατέρων. Γιατί είναι αδύνατον οι λέξεις του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που είπε, «Εσύ είσαι Πέτρος, και πάνω σε αυτήν την Πέτρα θα οικοδομήσω την Εκκλησίαν μου» [Ματ. 16:18], να μην είναι αληθινά. Και η αλήθεια τους αποδείχθηκε από την πορεία της ιστορίας, αφού στην Αποστολική Έδρα [της Ρώμης] η Ορθοδοξία διατηρήθηκε πάντοτε αναλλoίωτη. Από αυτήν την ελπίδα και πίστη εμείς δεν επιθυμούμε να χωριστούμε και ακολουθώντας την πίστη των Πατέρων, αναθεματίζουμε όλες τις αιρέσεις και συγκεκριμένα, τον αιρετικό Νεστόριο, πρώην Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος αναθεματίστηκε από την Σύνοδο της Εφέσου, από τον Όσιο Κελεστινό, Πάπα [Επίσκοπο Ρώμης], και από τον Κύριλλο, επίσκοπο Αλεξανδρείας. Κι εμείς, λοιπόν, αναθεματίζουμε τους Ευτύχη και Διόσκορο από την Αλεξάνδρεια, οι οποίοι αναθεματίστηκαν από την αγία Σύνοδο της Χαλκηδόνας, την οποία ακολουθούμε και σεβόμαστε.
Αυτή η Σύνοδος, μαζί με την αγία Σύνοδο της Νίκαιας δίδαξε την αποστολική πίστη. Και εμείς καταδικάζουμε τον δολοφόνο Τιμόθεο Αίλουρο και τον Πέτρο [Μογγός] από την Αλεξάνδρεια, τον μαθητή του και ακόλουθό του σε όλα. Επίσης αναθεματίζουμε τον βοηθό και πιστό τους, Ακάκιο από την Κωνσταντινούπολη, επίσκοπο αναθεματισμένο από την Ρώμη, και όλους όσους παραμένουν σε επαφή και συντροφιά με αυτόν. Επειδή ο Ακάκιος ήρθε σε Κοινωνία και Ένωση με αυτούς, αξίζει να καταδικαστεί ομοίως με αυτούς. Καθώς επίσης, καταδικάζουμε τον Πέτρο από την Αντιόχεια μαζί με όλους τους μαθητές του και μαζί με τους μαθητές όλων αυτών που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Μένοντας πιστοί λοιπόν, όπως είπαμε παραπάνω, και ακολουθώντας σε όλα την Αποστολική Έδρα και κηρύττοντας όλες τις αποφάσεις της, επικυρώνουμε και εγκρίνουμε όλες τις επιστολές του Πάπα Αγ. Λέοντα που έγραψε όσον αφορά την Χριστιανική πίστη. Και ελπίζω να κριθώ άξιος να είμαι μαζί σου σε ένωση με ότι η Αποστολική Έδρα της Ρώμης κηρύττει και διδάσκει, στην οποία [Έδρα της Ρώμης], βρίσκεται ολόκληρη, αληθινή και τέλεια η ασφάλεια της Χριστιανικής πίστης. Υπόσχομαι, ότι από τώρα και στο εξής όσοι είναι χωρισμένοι από την Καθολική Εκκλησία, δηλαδή όσοι διαφωνούν με την διδασκαλία της Αποστολικής Έδρας δεν θα μνημονεύονται κατά την διάρκεια των Θείων Μυστηρίων. Όμως, αν παραβιάσω την παραμικρή από τις μαρτυρίες μου [που υπογράφω σε αυτόν τον Τύπο], τότε ο ίδιος δηλώνω ότι είμαι συνεργός όσων καταδίκασα. Υπογράφω την μαρτυρία μου με το ίδιο μου το χέρι και το παραδίδω σε εσένα, Ορμίσδα, Παναγιώτατο Πάπα της Αποστολικής Έδρας της Ρώμης”.
Στον τύπο, που υπογράφτηκε το 519, προβαλλόταν, για πρώτη φορά επίσημα, η αποδοχή από τις Εκκλησίες της Ανατολής του παπικού πρωτείου. Το Ενωτικό ακυρώθηκε, τα ονόματα των Μονοφυσιτών πατριαρχών διαγράφηκαν από τα Δίπτυχα της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, στα οποία αποκαταστάθηκαν τα ονόματα των ορθοδόξων πατριαρχών, και διακηρύχθηκε η εμμονή στο κύρος των δογματικών αποφάσεων τής Δ’ Οικουμενικής συνόδου. Με την άρση τού Ακακιανού Σχίσματος αποκαταστάθηκε και η ενότητα των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσεως, αλλά η απόσχιση τών Μονοφυσιτών έγινε οριστική. Ο τύπος χρησιμοποιήθηκε κατά την διάρκεια της Α’ Βατικανικής Συνόδου ως απόδειξη για την εξάσκηση του Παπικού Πρωτείου και του Παπικού Αλάθητου.
*Το “Ακακιανό Σχίσμα” πήρε το όνομά του από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεωςς Ακάκιο και εμφανίστηκε ανάμεσα στην Ανατολική και τη Δυτική εκκλησία. Διήρκεσε από το 484 ως το 519.
Το σχίσμα προέκυψε από την εισβολή σφετεριστών στο επισκοπικό αξίωμα στην Αντιόχεια και την Αλεξάνδρεια και την έκδοση του Ενωτικού. Ο αυτοκράτορας Ζήνωνας (και ο διάδοχός του Αναστάσιος Α’) σε μια προσπάθεια να μετριάσει την αντίθεση των μονοφυσιτών με τους ορθόδοξους τριαδιστές εξέδωσε με παρότρυνση του πατριάρχη Ακακίου το 481 το Ενωτικό καταδικάζοντας τον Νεστόριο, αναγνωρίζοντας μόνο τις τρεις πρώτες Οικουμενικές Συνόδους και αντιπαρερχόμενος το ζήτημα των δύο φύσεων του Χριστού. Ο πάπας Φήλιξ Γ’ θεωρώντας ότι το Eνωτικό ήταν αποτέλεσμα αιρετικών αντιλήψεων αναθεμάτισε το 484 τον πατριάρχη Ακάκιο και το Ενωτικό προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο το λεγόμενο “Ακακιανό Σχίσμα”. Ο Ακάκιος αντιδρώντας διέγραψε από τα εκκλησιαστικά δίπτυχα τον πάπα.
Ακολούθησε προσπάθεια αποκατάστασης του σχίσματος από τον Πάπα Ορμίσδα το 519 με την υπογραφή εκ μέρους όλων των επισκόπων της Ανατολικής εκκλησίας ενός κειμένου που έγινε γνωστό ως “Ο τύπος του Πάπα Ορμίσδα” στο οποίο αναφέρεται το κεντρικό άρθρο μας…
Στη φωτογραφία:
Ο Πάπας Ορμίσδας. Αυτή η εικόνα προέρχεται από το “The Lives and Times of the Popes” του Chevalier Artaud de Montor, Νέα Υόρκη: “The Catholic Publication Society of America”, 1911. Δημοσιεύθηκε αρχικά το 1842.