Ο Παναγιώτης Κονδύλης ως κριτικός του συντηρητισμού και του νεοσυντηρητισμού

Καραλής Δ., & Πεχλιβανίδης Α. (2018). Ο Παναγιώτης Κονδύλης ως κριτικός του συντηρητισμού και του νεοσυντηρητισμού. Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, 44(1), 76–98. https://doi.org/10.12681/hpsa.15922

«Κύριε Κονδύλη είστε αριστερός ή δεξιός»; Στο ευθύ αυτό ερώτημα του Σπύρου Τσακνιά ο Κονδύλης απάντησε ότι δεν είναι τίποτε από τα δύο και ότι η εγκατάλειψη της αριστερής ιδεολογίας, της οποίας ήταν θιασώτης στα νεανικά του χρόνια, δεν τον έστρεψε προς τη Δεξιά, αλλά τον οδήγησε στο να αποστασιοποιηθεί από κάθε είδους ιδεολογία (Κονδύλης, 1998: 81-85).

Κάποιοι μελετητές όμως δεν βρίσκουν πειστική την απάντηση του Κονδύλη. Ορισμένοι Έλληνες μελετητές, επικαλούμενοι κυρίως το καθαρά φιλοσοφικό (και όχι το «ιστοριογραφικό»)έργο του, ισχυρίζονται ότι ο Κονδύλης είναι κατ’ ουσία συντηρητικός-αντιδιαφωτιστής φιλόσοφος. Επίσης, Αμερικανοί μελετητές έχουν ισχυριστεί ότι ο Κονδύλης ανήκει στη Δεξιά, επικαλούμενοι όμως τις ιστορικές αναλύσεις κι όχι τη φιλοσοφική θεωρία του. Για παράδειγμα, ο Paul Gottfried υποστηρίζει ότι ο Κονδύλης, σε έργα του όπως η «Παρακμή του αστικού πολιτισμού» και η «Πλανητική Πολιτική», ασκεί κριτική στη σύγχρονη μαζικοδημοκρατική κοινωνία και στο φιλελεύθερο οικουμενισμό που τη νομιμοποιεί, από ελιτίστικη-συντηρητική σκοπιά(Gottfried, 1999: 32-35; Gottfried, 1997).

Κανείς όμως δεν έχει εξετάσει την περίπτωση οι ιστορικές αναλύσεις του Κονδύλη να έχουν επηρεαστεί από τη σμιτιανής προέλευσης ανάλυση της ιστορίας που έκανε στο έργο του ο δάσκαλός του στην Χαϊδελβέργη Reinhart Koselleck, παρ’ ότι ο Κονδύλης έχει αναφερθεί επιδοκιμαστικά στη θέση του ότι ο Διαφωτισμός προκάλεσε μια διαρκή κρίση. Στο άρθρο αυτό, επιχειρούμε να καλύψουμε το κενό δείχνοντας ότι εάν κανείς αντιπαραβάλλει τις απόψεις του Κονδύλη, σε έργα όπως ο «Συντηρητισμός» και ο «Ευρωπαϊκός Διαφωτισμός», με τις θέσεις του Koselleck θα διαπιστώσει ότι ο Κονδύλης όχι μόνο δεν συμμερίζεται τις θέσεις του δασκάλου του, αλλά δείχνει γιατί είναι προβληματικές, τόσο οι σμιτιανές, όσο και οι νεοσυντηρητικές αναλύσεις της ιστορίας των ιδεών των νεότερων χρόνων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΕΔΩ (22 σελίδες)

Παναγιώτης Κονδύλης
Συντηρητισμός: Ιστορικό Περιεχόμενο και Παρακμή
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2015 (2023)

, , , , , ,

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *