Μια συζήτηση με τον Ελληνοαμερικανό ιστορικό και Βυζαντινολόγο, Αντώνη Καλδέλλη, για την ταυτότητα της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και των κατοίκων της.
Το θέμα του σημερινού podcast του Reader για την Ελληνική ιστορία είναι η Βυζαντινή αυτοκρατορία και η χιλιόχρονη ιστορία της. Καλεσμένος είναι ο Ελληνοαμερικανός ιστορικός Αντώνης Καλδέλλης, ένας από τους κορυφαίους Βυζαντινολόγους στον κόσμο, με μια δική του, διαφορετική ματιά για τη θέση της Ανατολική Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στην παγκόσμια ιστορία.
Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, με το δικό του podcast για το Βυζάντιο και την παγκόσμια κληρονομιά του (Byzantium and Friends), έχει συγγράψει μια πληθώρα βιβλίων για την ιστορία του Βυζαντίου (αν και όπως τονίζει, ο όρος είναι προβληματικός), καθώς και την πολιτική και εθνική ταυτότητα του: Romanland, Hellenism in Byzantium, Λαός και Εξουσία στο Βυζάντιο, The New Roman Empire: A History of Byzantium είναι μερικά από αυτά.
Στο κέντρο του έργου του Καλδέλλη βρίσκεται το ζήτημα της ταυτότητας της Ρωμανίας, όπως ονομαζόταν η Βυζαντινή αυτοκρατορία από τους ίδιους τους κατοίκους της. Αυτό που τόσο η Δύση όσο και πολλοί Έλληνες, για τους δικούς τους λόγους, αντιλαμβάνονται ως μία κατά βάση Ελληνική αυτοκρατορία, στην πραγματικότητα σύμφωνα με τον Καλδέλλη ήταν αυτό που εννοούσε το όνομα της: ένα πρώιμο έθνος-κράτος με καθαρά Ρωμαϊκή ταυτότητα, παράδοση, πολιτική συγκρότηση και αυτοεικόνα.
Στο πρώτο μέρος της συνέντευξης με τον κ. Καλδέλλη, της πρώτης του σε ελληνικό ΜΜΕ, εξερευνούμε το θέμα της ταυτότητάς τους Βυζαντίου. Πώς αντιλαμβάνονταν τον εαυτό τους οι κάτοικοι της Ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και πώς τους έβλεπαν οι Δυτικοί; Ήταν Ρωμαίοι, Έλληνες ή Ελληνόφωνοι Χριστιανοί Ρωμαίοι; Ποιός ήταν ο ρόλος της Ελληνικής γλώσσας και της Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστης; Πότε και γιατί εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια μιας πρώιμης νεοελληνικής ταυτότητας;
Ακούστε τώρα το επεισόδιο:
https://open.spotify.com/embed/episode/1bg4JkdbXNaM1OtmUJaE88?utm_source=generator
Ρωμαϊκή αυτοαπεκαλείτο η πολύ μετά το τέλος της αναφερόμενη ως “βυζαντινή” αυτοκρατορία με όλα τα χρυσόβουλα και νόμους των επίσης αυτοαποκαλουμένων Ρωμαίων (μόνο οι Παλαιολόγοι ήταν ελληνικής ρίζας και μόνο ο τελευταίος, ο μαρτυρικός Κωσταντίνος Παλαιολόγος ήταν και ελληνικής συνείδησης, λόγω επηρεασμού και φιλίας του με τον ελληνιστή Γεώργιο Γεμιστό (Πλήθωνα) αυτοκρατόρων. Μα τότε πια ήταν πολύ αργά.
Ειδικά επί Θεοδοσίου και Ιουστινιανού, βαρβάρων νοσηρά ανθελλήνων ιδεολογικά μα και σφαγέων δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων, ξεκίνησαν νομοθετικά και διατηρήθηκαν επί αιώνες από όλους τους Ρωμαίους αυτοκράτορες άγριοι διωγμοί κατά κάθε ελληνικής αντίληψης, φιλοσοφίας, τέχνης, πατρογονικής θρησκείας, περίφημης τέχνης ναών και αγαλμάτων, επιστημονικών συγγραμμάτων, κάψανε φανατικοί ανθέλληνες και τον φάρο ελληνισμού της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης με εκατοντάδες χιλιάδες εξαφανισθέντα έτσι συγγράμματα της αρχαίας ελληνικής σοφίας μα και διαμελίσανε με όστρακα ζωντανή την τελευταία πρύτανη της Βιβλιοθήκης την περίφημη μαθηματικό, αστρονόμο και φιλόσοφο Υπατία…