Aφρικανός βετεράνος του Αννίβα (218-202 π.Χ).
Γράφει ο Μανώλης Χατζημανώλης
Προερχόμενοι από τις λιβυκές αγροτικές κοινότητες στην επικράτεια της φοινικικής μεγαλούπολης, οι άντρες αυτοί πολέμησαν επί 17 χρόνια υπό το λάβαρο της Καρχηδόνας σε Ιβηρική, Γαλατία, Ιταλία και Αφρική.
Έχοντας επιζήσει από επικών διαστάσεων μάχες (Τρεβίας 218 π.Χ, Τρασιμένη 217 π.Χ, Κάννες 216 π.Χ), ανυπέρβλητες κακουχίες (πορεία εν μέσω εχθρικών φυλών στην Γαλατία, διάβαση Άλπεων και των ελών του Άρνο στην Ετρουρία) και 15 χρόνια πολέμου φθοράς με τις ρωμαϊκές λεγεώνες στην νότια Ιταλία χωρίς ουσιαστικές ενισχύσεις από τη μητρόπολη, είχαν σφυρηλατηθεί ως ένα συνεκτικό, όσο και επίφοβο σύνολο.
Μέχρι το 216 π.Χ είχαν αντικαταστήσει σχεδόν εξ’ολοκλήρου τον φθαρμένο οπλιτικό εξοπλισμό τους με ιταλικής κατασκευής ασπίδες (scuta) και αλυσιδωτούς θώρακες (lorica hamata), προερχόμενα κυρίως από ρωμαϊκά λάφυρα κατά τις πολύνεκρες μάχες του Τρεβία και της Τρασιμένης. Κατά την μεγάλη μάχη των Καννών σχημάτισαν τις άκρες της φονικής λαβίδας που εξαϋλωσε τις λεγεώνες του Βάρρου και του Παύλου, ενώ κατά την τελευταία μάχη τους στην Ζάμα αποτέλεσαν την εφεδρεία του καρχηδονιακού στρατεύματος, πίσω από τις γραμμές των μισθοφόρων και της φάλαγγας των Καρχηδονίων πολιτών.
