Γράφει ο Ηλίας Αναγνωστάκης
Η συγκεκριμένη όμορφη κοπέλα είναι από τα πιο μισητά πρόσωπα στο σημερινό Μεξικό, και δεν είναι άλλη από τη ιθαγενη μνηστή του Κορτεζ, Malinalli/La Malinche.
Γεννημένη κοντά στο σημερινό Chambece από Nahua γονείς περί το 1499, μεγάλωσε σε ένα από τα πολυανθρωπα χωριά που βρισκόταν στα περίχωρα της μεγάλης αυτής πόλης των Maya. Στα 17 της πουλήθηκε σαν σκλάβα σε έναν από τους τοπικούς φυλαρχους. Κατά την διάρκεια της αιχμαλωσίας της, έμαθε άπταιστα Chontal Maya, κάτι που θα απέβαινε καθοριστικό στην μετέπειτα πορεία της.. Όταν έφθασαν οι Ισπανοί στο Campeche (Μάρτιος 1519) και μετά από σύντομη συγκρουση, οι τοπικοί Maya συμμάχησαν με τον Κορτεζ, και του παραχώρησαν εφόδια, οδηγούς, και ..μεταφραστες κάτι που είχαν άμεση ανάγκη οι Ισπανοί. Το θέμα ήταν ότι η Malinalli δεν ήξερε γρι Ισπανικά, ήξερε όμως Chontal Maya, κάτι που ήξερε ο Jeronimo Aguilar, Ισπανός που ήταν χρόνια αιχμάλωτος από τους Μaya και είχε απελευθερωθεί από τον Κορτεζ. Η Malinalli βαφτιστηκε, πήρε το όνομα Dona Marina και ακολούθησε τον Κορτεζ, με τον οποίο έκανε και ένα γιο ( Toν Don Martin (1521-1608) που ήταν ο πρώτος Mestizo ( Μιγάς) που γεννιόταν επί Αμερικανικού εδάφους- πλην Καραϊβικής αφού ήδη οι πρώτοι μιγάδες είχαν γεννηθεί εκει περί το 1494/5).
Στις επαφές των Ισπανών με τους Mexica ( Αζτέκους) η La Malinche αποδείχτηκε υπερπολύτιμη, αφού μίλαγε Nahuatl ( την γλώσσα των Mexica), μετέφραζε Chontal Maya στον Aguilar και αυτός στα Ισπανικά. Ήταν αυτή που ειδοποίησε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή τον Κορτεζ για την παγίδα που του είχαν στήσει οι κάτοικοι της Cholula (Νοέμβριος 1519) με αποτέλεσμα να δράσει αστραπιαία, να τους προλάβει και να εξοντώσει 3.000). Η Malinche, γυναικα εκπληκτικής ομορφιάς, έμεινε διπλα στον Κορτεζ συνεχώς , ακόμα και στις πιο μαύρες στιγμές του ( κατά την έξοδο στην Noche Triste τραυματιστηκε από πέτρα).
Μετά την Κατάκτηση, έμεινε με τον γιο της σε ένα αγρόκτημα ( Hasienda) έξω από την Πόλη του Μεξικού, με αρκετά εισοδηματα. Οποια αγάλματα της και αν έχουν ανεγερθεί κατά καιρούς , αποκαθηλώνονται, ( τελευταία φορά το 1982) αφού η συντριπτική πλειοψηφία των Μεξικανών ( πλην Tlascala) την θεωρεί προδοτρια. Πέθανε το 1551.
