Ο θεολόγος Ιωάννης Ρωμανίδης

Γράφει ο Τσουμάνης Γεώργιος, φοιτητής ΑΕΑ Βελλάς Ιωαννίνων

Γεννήθηκε στις 2 Μαρτίου 1927 στον Πειραιά. Τον Μάιο του ίδιου έτους η οικογένεια του μετανάστευσε στην Αμερική. Μεγάλωσε στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης όπου και ολοκλήρωσε το Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Για τέσσερα χρόνια παρακολούθησε μαθήματα στην Ορθόδοξη Ιερατική Σχολή του Τιμίου Σταυρού όπου και αποφοίτησε. Έπειτα εισήχθη στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Yale, το 1951 όντας φοιτητής χειροτονήθηκε ιερέας. Μετά το τέλος των σπουδών του επέστρεψε στην Ελλάδα. Το 1957 έλαβε το διδακτορικό δίπλωμα στη Θεολογική Σχολή των Αθηνών με τίτλο: « Προπατορικό αμάρτημα». Αμέσως μετά επέστρεψε στη Αμερική. Επέστρεψε στην Αμερική όπου ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Μιχαήλ δεν του ανέθεσε καθήκοντα κληρικού. Το 1958 εκλέχθηκε Αρχιεπίσκοπος Αμερικής ο Ιάκωβος ο οποίος διόρισε εφημέριο των π. Ιωάννη Ρωμανίδη. Το ίδιο έτος παρακολούθησε μαθήματα στο Ρωσικό Σεμινάριο του Αγίου Βλαδίμηρου στην Νέα Υόρκη, έπειτα στο Ρωσικό Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου στο Παρίσι αλλά στο Μόναχο της Γερμανίας. Υπήρξε μαθητής του π. Γεωργίου Φλορόφσκι με τον οποίο συνδέθηκε στενά. Απέκτησε δεύτερο μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο του Harvard.Το 1958 μαζί με εφημέριο ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος διόρισε τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη καθηγητή στην Ορθόδοξη Ιερατική Σχολή του Τιμίου Σταυρού. Εκεί ο π. Ιωάννης δίδαξε μέχρι το 1965 όπου παραιτήθηκε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την απομάκρυνση του π. Γεωργίου Φλορόφσκι από την Σχολή. Το 1968 εξελέγη τακτικός καθηγητής στην έδρα της Δογματικής στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Καθυστέρησε δύο χρόνια να διδάξει στην Σχολή καθώς κατηγορήθηκε αδίκως ως κομμουνιστής. Προκειμένου να δείξει ο π. Ιωάννης την αντίθεση με τον υλισμό που πρεσβεύει η μαρξιστική ιδεολογία προσκόμισε μια διάλεξη που είχε πραγματοποιήσει στις 9 Απριλίου του 1964 στη Βοστόνη, προς τιμήν του Αμερικανού Γερουσιαστή Soltonstall της πολιτείας της Μασαχουσέτης. Έτσι το 1970 ξεκίνησε την παράδοση των μαθημάτων.

Από το ίδιο έτος ήταν Επισκέπτης Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού του Πανεπιστημίου Μπαλαμάντ, του Λιβάνου. Ο Ρωμανίδης το 1977 αποφάσισε να ασχοληθεί ενεργά με την πολιτική. Έτσι στις εκλογές στις 20 Νοεμβρίου έλαβε μέρος με την πολιτική παράταξη «Εθνική Παράταξις» του Στέφανου Στεφανόπουλου. Η θέση του για την κατάργηση του Πανεπιστημιακού ασύλου και την μετατροπή του σε άσυλο ιδεών οδήγησε τις Πρυτανικές αρχές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης να ασκήσουν πειθαρχική δίωξη εις βάρος του. Το 1984 παραιτήθηκε από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης ποτέ δεν του απονεμήθηκε ο τίτλος του ομότιμου καθηγητού. Με δικό του αίτημα μετά την έκδοση του Απολυτηρίου του από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής ενεγράφη στους ιερατικούς καταλόγους της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου. Τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του ταλαιπωρήθηκε από καρδιακό νόσημα. Το 2001 απεβίωσε.

Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης παραμέρισε τον στοχαστικό τρόπο θεολογικής σκέψης στον ακαδημαϊκό χώρο και επανάφερε την πατερική θεολογία. Θεωρούσε δυτικίζουσα την Ορθόδοξη θεολογική σκέψη. Υποστήριζε την επιστροφή στην Πατερικότητα όπως και ο π. Γεώργιος Φλορόφσκι. Επίσης θεωρούσε προϋπόθεση των Οικουμενικών Συνόδων τους σταθμούς της πνευματικής πορείας των Αγίων δηλαδή κάθαρσις, φωτισμός και θέωσις. Ήταν κάτι που σύμφωνα με τον π. Ιωάννη Ρωμανίδη έχει χαθεί στη Δύση. Κατέδειξε την ανάγκη σύνδεσης της θεολογίας με την πνευματική ζωή, την λατρεία και την παράδοση. Υιοθέτησε στην θεολογική έρευνα τον σύνδεσμο μεταξύ ιστορίας και δόγματος. Θεωρούσε δηλαδή αλληλένδετη την θεολογία με την ιστορία. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι από τους λίγους που κατανόησαν τον λόγο της αλλοίωσης της θεολογίας στην Δύση. Η πτώση της δυτικής θεολογίας επήλθε με την κυριαρχία των Φράγκων στην Ευρώπη.

Ο π. Ιωάννης συμμετείχε σε διαλόγους με ετερόδοξους αλλά και αλλόθρησκους, η προσφορά του στην Ορθόδοξη Εκκλησία υπήρξε μεγάλης σημασίας. Το 1978 συμμετείχε στο Διάλογο με την Παγκόσμια Λουθηρανική Ομοσπονδία. Με τη καλή γνώση της ελληνικής αλλά και της δυτικής ιστορίας ανέλυσε την διαφορά Φράγκικου και Ρωμαίικου πολιτισμού που έπαιξε τον ρόλο του στην διαφορά του δόγματος. Εθεωρείτο ο καλύτερος ορθόδοξος ερευνητής του ιερού Αυγουστίνου. Οι Προτεστάντες αρνούνται τους Πατέρες της Εκκλησίας. Θεωρούν πως η θεολογία τους επηρεάστηκε από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Για αυτό δεν μπορούν να κατανοήσουν τα περί προσώπου, υποστάσεως, ουσίας, ενεργείας στον Θεό. Ο Χάρνακ ο οποίος ήταν μεγάλος Προτεστάντης θεολόγος υποστήριζε πως η ορθόδοξη θεολογία είναι μία μορφή χριστιανικής ειδωλολατρίας. Οι Προτεστάντες όταν ακούν ορθοδόξους θεολόγους να μιλούν με φιλοσοφικούς όρους δυσανασχετούν απορρίπτουν όλη αυτήν την διδασκαλία. Δεν είναι, λοιπόν, εύκολο ένας ορθόδοξος θεολόγος σε διάλογο με τους Προτεστάντες να χρησιμοποιήσει πατερικούς όρους. Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης σε διαλόγους του με τους θεολόγους της Δύσης χρησιμοποιούσε χωρία της Καινής Διαθήκης και κυρίως χωρία του Αποστόλου Παύλου. Παρόμοια τακτική ακολούθησε και στους διαλόγους του με τους Εβραίους. Έτσι σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούσε χωρία της Παλαιάς Διαθήκης περί της αποκαλύψεως του άσαρκου Λόγου, του Μεγάλης Βουλής Αγγέλου, του Γιαχβέ, έχοντας ο ίδιος υπ’ όψη του την πατερική παράδοση.

, , , ,

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *