Η ονομασία Γκουλάγκ, ή και Γκούλαγκ, είναι το αρκτικόλεξο της σοβιετικής υπηρεσίας που επόπτευε τα «στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας στην πρώην Ε.Σ.Σ.Δ., όπου εξορίζονταν οι πάσης φύσεως αντιφρονούντες πολιτικοί κρατούμενοι, ύποπτοι κ.λπ».
Στην κυριολεξία γκουλάγκ δεν λέγονταν τα στρατόπεδα, αλλά η κρατική υπηρεσία (ρωσικά: ГУЛАГ) που ήταν υπεύθυνη για τη διαχείρισή τους. Μία άλλη υπηρεσία, η Ντάλστροϊ, ήταν υπεύθυνη για την εμπορική εκμετάλλευση των προϊόντων που παρήγε η καταναγκαστική εργασία.
Δείτε το εξαιρετικά ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ του καναλιού Simple History για το θέμα που ακόμη και σήμερα αποτελεί ταμπού σε ορισμένους κύκλους:
