Το Boeing P-26 Peashooter (o βάλλων μπιζέλια) ήταν το πρώτο μονοπλάνο, ολομεταλλικό αμερικανικό καταδιωκτικό που εντάχθηκε σε υπηρεσία στις πολεμικές μοίρες. Άρχισε να σχεδιάζεται το 1931 ως Model 248. Το πρωτότυπο πρωτοπέταξε το 1932. Το πρώτο μοντέλο παραγωγής ήταν το P-26A. Ακολούθησαν δύο μόνο P-26B με κινητήρες Pratt & Whitney R-1340-33 και ακολούθησε το Ρ-26C με εξαερωτήρα (καρμπυρατέρ) και άλλες τροποποιήσεις.
Το αεροσκάφος είχε ανοικτό κόκπιτ και σταθερό σύστημα προσγείωσης αλλά σύντομα ήταν ξεπερασμένο. Παρόλα αυτά πολέμησε πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στις αρχές τους. Προπολεμικά το Ρ-26 εξόπλισε τουλάχιστον 25 μοίρες της αμερικανικής αεροπορίας. Ωστόσο πρωτοείδε δράση με τα κινεζικά εθνόσημα. Η Κίνα προμηθεύτηκε 11 Ρ-26C τα οποία εντάχθηκαν στην 17η Μοίρα της 3ης Σμηναρχίας Δίωξης.
Στις 15 Αυγούστου 1937 8 Ρ-26 απογειώθηκαν για να αναχαιτίσουν 28 ιαπωνικά βομβαρδιστικά Mitsubishi G3M Nell. H αερομαχία υπήρξε ιδιαίτερα σκληρή για τους πολύ λιγότερους Κινέζους χειριστές οι οποίοι επίσης υστερούσαν σε εκπαίδευση και δεν διέθεταν εξάλλου αεροσκάφη κορυφαίας τεχνολογίας. Παρόλα αυτά τα κινεζικά Ρ-26 κατέρριψαν 3 βομβαρδιστικά χωρίς δικές τους απώλειες.
Τα Ρ-26 βρέθηκαν αντιμέτωπα με τα νεώτερα ιαπωνικά ναυτικά καταδιωκτικά Mitsubishi Α5Μ, τα οποία ήταν ταχύτερα και πολύ πιο ευέλικτα, αλλά και εξαιρετικά “ευαίσθητα” στα πυρά. Με Ρ-26 πέταξαν και οι Κινέζοι άσοι Τζον “Μπούφαλο” Χουάνκ (8 καταρρίψεις και μια κοινή) και Τζον Ουόνγκ Πανγιάνγκ (13 καταρρίψεις) που αντιμετώπισαν με επιτυχία τα Α5Μ μέχρι που όλα τα Ρ-26 καταστράφηκαν στις μάχες και αντικαταστάθηκαν σε πρώτη φάση από Gloster Gladiator.
Ένα αεροσκάφος προμηθεύτηκε η αεροπορία των Δημοκρατικών της Ισπανίας για αξιολόγηση αλλά το αεροσκάφος καταρρίφθηκε στις αρχές του Εμφυλίου Πολέμου. Με αμερικανικά εθνόσημα έδρασαν – χωρίς να συναντήσουν αντίπαλο – εννέα Ρ-26 των ΗΠΑ που φρουρούσαν τη Διώρυγα του Παναμά.
Το Ρ-26 έδρασε στα πρώτα στάδια του πολέμου του Ειρηνικού. Την ημέρα της ιαπωνικής επίθεσης στο Περλ Χάρμπορ οι Φιλιππινέζοι διέθεταν 28 Ρ-26 στις Φιλιππίνες εκ των οποίων μόλις τα 12 ήταν επιχειρησιακά ενταγμένα στην 6η Μοίρα Δίωξης της Αεροπορίας των Φιλιππίνων. Υπό τον λοχαγό Γεζούς Βιγιαμόρ τα Ρ-26 αντιμετώπισαν τα ιαπωνικά Mitsubish A6 Zero.
Οι Φιλιππινέζοι πιλότοι υποστήριξαν την κατάρριψη τεσσάρων ιαπωνικών αεροσκαφών (3 Zero, ένα G3M), δύο εκ των οποίων κατέρριψε ο ίδιος ο Βιγιαμόρ. Ωστόσο η επιτυχία ήταν πρόσκαιρη. Σύντομα οι ουρανοί γέμισαν με σύγχρονα αεροσκάφη με το εθνόσημο του Ανατέλλοντος Ήλιου και τα Ρ-26 δεν είχαν τύχη. Τα τελευταία καταστράφηκαν από στο έδαφος από τους πιλότους τους για να μην κυριευθούν από τους Ιάπωνες.
Το 1942 η Γουατεμάλα αγόρασε επτά Ρ-26 τα οποία παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι το 1956 και μάλιστα είδαν δράση το 1954 κατά τη διάρκεια στρατιωτικού πραξικοπήματος στην χώρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ρ-26 ήταν το τελευταίο καταδιωκτικό της Boeing που εντάχθηκε σε υπηρεσία μέχρι την εμφάνιση του F/A-18 Super Hornet το 2002.
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Τύπος: Μονοκινητήριο, μονοθέσιο καταδιωκτικό
Μήκος: 7,19 μ.
Εκπέτασμα: 8,5 μ.
Ύψος: 3 μ.
Πτερυγιακή επιφάνεια: 23 τετραγωνικά μέτρα
Βάρος κενό/πλήρες: 996/1.224 κιλά
Κινητήρας: Pratt & Whitney R-1340-27 Wasp, 9 κυλίνδρων, ισχύος 600 ΗΡ, δίφυλλη έλικα σταθερού βήματος
Μέγιστη ταχύτητα: 377 χιλιόμετρα ανά ώρα
Επιχειρησιακή ακτίνα δράσης: 560 χλμ.
Ρυθμός ανόδου: 719 πόδια ανά δευτερόλεπτο
Οπλισμός: 2 πολυβόλα των 7,62 χλστ. ή ένα των 7,62 και ένα των 12,7 χλστ. 2 βόμβες των 30 κιλών, ή 5 βόμβες κατά προσωπικού των 14 κιλών.
