Το όνομα Αττάλεια δεν αφορά μόνο την μεγάλη ελληνιστική πόλη που βρίσκεται στη σημερινή Τουρκία. Αττάλεια ονομάζονταν επίσης μια ελληνιστική πόλη της αρχαίας Αιτωλίας.
Η ύπαρξή της πιστοποιείται από τον τύπο Ατταλεύς που βρέθηκε σε μια αιτωλική χειραφέτηση του τέλους του 3ου αιώνα π.Χ. Πράγματι ο βασιλιάς της Περγάμου Άτταλος Α΄καλλιέργησε καλές σχέσεις με την Αιτωλική Συμπολιτεία. Όπως επιβεβαιώνει ο ιστορικός των χρόνων εκείνων Πολύβιος (4,65,6-7), ιδρυτής των Ατταλιδών όχι μόνο υποστήριξε την συμπολιτεία κατά τον πρώτο Μακεδονικό πόλεμο, αλλά και οχύρωσε την αιτωλική πόλη Ελαώ.
Επομένως βάσει του εθνικού τύπου Ατταλεύς R. E. Allen, συμπέρανε ότι οι Αιτωλοί από ευγνωμοσύνη στον βασιλιά ίδρυσαν μια Αττάλεια προς τιμήν του. Πολύ πιθανόν να επανίδρυσαν μια παλαιότερη πόλη -κατά το ειωθός των ελληνιστικών χρόνων.
Άγνωστη η σημερινή της τοποθεσία. Μπορεί να ήταν και η παλαιότερη Ελαώς, η οποία βρίσκονταν κοντά στο σημερινό Ευηνοχώρι. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η θέση της ήταν μετά βεβαιότητας στο σημερινό νομό Αιτωλοακαρνανίας.
Πηγές:
Getzel M. Cohen: The Hellenistic settlements in Europe, the Islands, and Asia Minor, University of California Press, 1996, ISBN 0-520-08329-6
