Η Σταυροφορία της Νικόπολης: Η τελευταία ευκαιρία να αναχαιτιστούν οι Οθωμανοί

Γράφει ο Ηλίας Αναγνωστάκης

Αποφασισμένος να ανακόψει οριστικά την ορμή των Οθωμανών Τούρκων, που έπειτα απο την κατάκτηση της Θράκης και της Μακεδονίας (1354-1387) και ειδικά μετά την συντριβή των Νοτίων Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο (1389), “ανέβαιναν” απειλητικά προς την Βόρεια Βαλκανική, ο Ούγγρος Βασιλιάς Σιγισμούνδος απεύθυνε εκκλήσεις για βοήθεια τόσο στον Πάπα Βονιφάτιο, όσο και στόν Βασιλιά της Γαλλίας, Κάρολο τον Δ’, και τον Φίλιππο Β’ Δούκα της Βουργουνδίας.

Η χρονική στιγμή ήταν μάλλον κατάλληλη, γιατί Αγγλία και Γαλλία ειχαν προβεί σε εκεχειρία υπογράφοντας την συνθήκη του Leulinghem. Η Γαλλία άδραξε την ευκαιρία για μια Σταυροφορία στην Ανατολή, αφου ο παλαιός Σταυροφορικός ζήλος ήταν ακόμα ζωντανός στήν Γαλλία του 14ου αιώνα: Οι Γάλλοι ευγενείς όπως ο Philip de Artois, o Count d’Eu, Μέγας Κονόσταβλος της Γαλλίας, και φυσικά ο γνωστός μας Jean Le Maigre, ( Boucicaut) Στρατάρχης της Γαλλίας, δεχτηκαν με αγρια χαρα την ειδηση, αλλα αυτοι που ξεπερασαν εαυτον, ηταν οι Βουργουνδοι, που ηταν “ασυγκρατητοι”. Η συγκεκριμενη εκστρατεια γρηγορα πηρε πανευρωπαικο χαρακτηρα γιατι ηδη απο την δεκαετια του 1360 πολλοι ειχαν καταλαβει οτι “κατι δεν πηγαινε καλα” στα Βαλκανια και οτι τα νεα για την ταχυτατη εξαπλωση των Τουρκων δεν ηταν απλα φημες που “διεδιδαν οι φοβισμενοι Ελληνες”, αλλα πραγματικα γεγονοτα, τα οποια πιστοποιουσαν τοσο Σερβοι και Βουλγαροι φυγαδες, οσο και αξιοπιστες Βενετικες αναφορες απο την Ανατολη. Συντομα στη Βουδα μαζευτηκε μια ισχυρη στρατια απο 25.000 ανδρες, που αποτελουταν απο 10.000 Ουγγρους, 6.000 Τρανσυλβανους και Βλαχους, 4.000 Γαλλους ( αναμεσα τους 700 Ιπποτες) και μικροτερους αριθμους απο Αγγλους, Γερμανους, Βοημους και Πολωνους Men-at-arms, καθως και λιγοι Ισπανοι απο τη Ναβαρρα. 800 Βουλγαροι συνεδραμαν επισης την Χριστιανικη προσπαθεια.

Ο Σταυροφορικος Στρατος κινηθηκε ταχυτατα, και τελη Σεπτεμβριου 1396 εφθασε στην οχυροτατη Νικοπολη, στον Δουναβη, που μολις ειχε καταληφθει απο τους Οθωμανους. Οι Σταυροφοροι ομως δεν διεθεταν πολιορκητικες μηχανες, ενω η Τουρκικη φρουρα της πολεως ( 4.000 ανδρες υπο τον Dogan-Bey) ηταν καλα εφοδιασμενοι και ηταν σιγουροι οτι ο Σουλτανος Βαγιαζητ θα ερχοταν προς βοηθεια τους. Οι Χριστιανοι συμμαχοι περιοριστηκαν σε αποκλεισμο της πολεως επι δυο εβδομαδες, χανοντας πολυτιμο χρονο. Πραγματι, ο Βαγιαζητ Α’ Gildirim (Κεραυνος) δικαιωνοντας πληρως το προσωνυμιο του, ειχε περασει με 60.000 ανδρες στην Θρακη, και αφου ενωθηκε με 1.500 Σερβους ιππεις του υποτελους ( πλεον) Stephan Lazarevic, κινηθηκε ταχυτατα προς Βορραν, φθανοντας στην πολιορκημενη Νικοπολη στις 24 Σεπτεμβριου. Οι Συμμαχοι θορυβηθηκαν, και στο πολεμικο συμβουλιο της 24/25ης Σεπτεμβριου, ο Βλαχος ηγεμονας Mircea ο Πρεσβυτερος με βαση την πειρα που ειχε απο τους Τουρκους, προτεινε οι δικοι του 6.000 Τρανσυλβανοι και Βλαχοι πεζοι να οδηγησουν την επιθεση εναντιον των Τουρκων, που ειχαν οχυρωθει σε παρακειμενο λοφο, οχυρωνοντας τον με μια σειρα πασσαλων, πλατους 10 μετρων. Ο Mircea επεμεινε, γιατι γνωριζε οτι το πρωτο κυμα των Τουρκων ηταν χαμηλης ποιοτητας, αναλωσιμο, και οι πεζοι του ηταν σε θεση να τους “ανοιξουν” κανοντας χωρο για τους Γαλλο-Βουργουνδους, που ηταν πολυ βαρια οπλισμενοι. Ο δε Σιγισμουνδος με τους 10.000 ανδρες του, θα “κρατουσε” τους αιμοβορους σπαχηδες και τους ατακτους Τουρκομανους που βρισκοταν στα πλαγια. Ολες ομως οι προτασεις πηγαν στον βροντο, αφου ο Κομης του Eu θεωρησε “αλητεια” το να δεχτουν Γαλλοι καταφρακτοι “αθλιους χωρικους” να τους ανοιξουν τον δρομο εναντιον των “κατσαπλιαδων” Τουρκων, ενω οι Boucicaut, Nevers, De Coucy, De Carrouges, και ” ενα σωρό νεαροί που έβριζαν στα Γαλλικά” αποφάσισαν οτι ΑΥΤΟΙ θα οδηγούσαν την επίθεση.

Πράγματι, περί τις 06:00, μετά απο ενα εξαιρετικά τεταμένο συμβούλιο στο πόδι, μεταξύ του Κόμη d’ey, Boucicault, και του Ναυάρχου De Vienne (Του γηραιοτέρου μελους της αποστολης-56 ετων) που συνέστησε εκ νέου να ακολουθηθούν οι εντολές του Ουγγρου Βασιλεα, οι Γαλλο-Βουργουνδοί, αποφάσισαν να προελάσουν αμέσως, μην περιμένοντας κανέναν. Περι τις 06:30, 700 Γάλλοι και Βουργουνδοι Ιπποτες, ακολουθουμενοι απο 3.300 έφιππους τοξότες, πεζούς και αφιππευμένους Men-at-arms, κινήθηκαν “ταχέως” προς τον λόφο που βρισκόταν οι 60.000(!) άνδρες του Βαγιαζητ, αποφασισμένοι να “σπάσουν τα κεφαλια” των Τουρκων ( Froissart, 23-6). Στα πρώτα 500 μετρα, οι Γάλλοι άρχισαν να δέχονται μαζικές ομοβροντίες απο τα ελαφρά Τουρκικά στρατεύματα (azaplar) , ενω στα 750, αρχισαν να ανεβαινουν τον υψους 200 μετρων λοφο, δεχόμενοι σωρηδον βληματα, “ξηλώνοντας” τα παλουκια που ειχαν τοποθετηθει. Μεχρι τοτε, οι μισοι Γαλλοι ηταν χωρις αλογα, αφου ειτε ειχαν σκοτωθει απο τα βέλη των Οθωμανων, ειτε είχαν αφήσει τα άλογα τους για να ξεκολλήσουν τα παλούκια και να δημιουργήσουν ρήγματα.

Περι τις 08:00, οι απώλειες αυξανόταν, οι Γαλλοι ομως προχωρουσαν ακαθεκτοι. Περνώντας την πρώτη σειρα απο τους πασσαλους, επέπεσαν σε 5.000 αζαπηδες,τους οποίους “κομμάτιασαν” (Slitberger, 456-7) ενω ο Boucicaut, “κρατώντας με το ενα χέρι την πολεμική του σφύρα και με το αλλο μια κοντη λογχη, ανοιγε δρομο μεσα στις Τουρκικες ορδες, μεσα απο ενα συννεφο απο βελη” (Nicolle, 2006). Περι τις 08:30, οι Τουρκοι του πρώτου κύματος ειχαν εξαυλωθεί, αλλα αλλες 20.000 περιμεναν τους Γάλλους σε μια δεύτερη ζωνη αμυνης. Ο Boucicaut, o D’Ey και οι υπόλοιποι ηταν ασυγκρατητοι πλεον και με κραυγές, ορμησαν “τρέχοντας” (παρα τον φορτο 30kg κατα μεσο ορο θωράκισης) και την αυξανόμενη ζέστη, επέπεσαν με σφοδρότητα πανω στους Τούρκους, προξενώντας τους απωλειες ανω των 10.000 ανδρων.

Οι Γαλλο-Βουργουνδοι πολεμουσαν τωρα επι δυο ωρες, ειχαν σκοτώσει 15.000 αντιπαλους, ειχαν μείνει όμως πλέον οι μισοι, οι περισσότεροι χωρίς άλογα, και με αυξανόμενη κούραση. Τοτε ακριβώς επιτέθηκαν οι 15.000 Σπαχήδες του Βαγιαζήτ, και τα πράγματα άρχισαν να εξελίσσονται ασχημα. Ηδη κάποιοι Ιπποτες άρχισαν να κατεβαίνουν τον λοφο, η πλειονοτητα ομως παρέμεινε εκει, και ειδικά οσοι ήταν γύρω απο τον Boucicaut και τον Κομητα D’ey “πολέμησαν οχι σαν ανθρωποι, αλλα σαν παγιδευμένες αρκουδες και πληγωμένοι λύκοι”. Ένας προς έναν οι Γάλλοι καταφρακτοι αρχισαν να πεφτουν, οπως ο 56ετης De Vienne που επεσε νεκρος απο τσεκουριες, κρατωντας μεχρι τελους τη Σημαια με τους Κριθανθους, ενω ο De Carrouge επεσε νεκρός με συντριπτικά κατάγματα κρανίου, αφου ειχε σκοτώσει δεκάδες Τουρκους. Ο Boucicaut, αποκεφάλιζε καθε Τούρκο που τον πλησίαζε, τα ιδια και ο D’Ey, αλλα σύντομα η κόπωση τους κατέβαλε ολους, και περίπου στις 10:00, περιπου 600 Γαλλο-Βουργουνδοι παραδόθηκαν.

Την ιδια στιγμή, ο Σιγισμούνδος δεχοταν πλαγιομετωπική επιθεση απο Τουρκομανους και τους Σερβους του Lazarevic ενω οι Τρανσυλβανοί και Βλάχοι υποχώρησαν, συμπαρασύροντας ολους τους υπολοιπους. Οι Χριστιανικες απωλειες ηταν περιπου 10.000 ( 3.000 Γαλλοι, 4.000 Ούγγροι, 3.000 Βλαχοι και Τρανσυλβανοι), 3.000 αιχμάλωτοι ( 600 Γαλλοι, απο τους οποιους αποκεφαλίστηκαν οι 400 περίπου, 50 κρατήθηκαν για λυτρα, μεταξθ τους ο Boucicaut, D’Eu, Nevers οι οποίοι οδηγηθήκαν στο Διδυμότειχο και εξαγοράστηκαν ενα χρονο μετα- 150 κρατηθηκαν σαν σκλαβοι- ενας απο αυτους, ο Γερμανος Johann Slitberger κατεληξε πολλα χρονια μετα, στην αυλη του….Ταμερλανου(!), οι δε Τουρκικές, “απιστευτες” (30.000 ανδρες) αφού “χάθηκε ο μισος στρατος” ( Froissart 54-7) κανοντας εξαλλο τον Βαγιαζητ.

Σε καθε περιπτωση ομως, οι Τουρκοι ειχαν σταθεροποιηθει στα Βαλκανια και τα χειροτερα ερχοταν…..

, , , , ,

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *