Μ. Γ. Μερακλής: Η συνέχεια της Λαογραφίας

Δεν θα μιλήσω για τη συνέχεια, πολιτισμική, ιστορική, εθνική, την οποία, κατά τη γνώμη των επικριτών της,
αποκλειστικά μελέτησε και μελετά η λαογραφία. Θα μιλήσω για τη δική της συνέχεια, όπως την παρακολουθούμε στα εκατό χρόνια του επίσημου βίου της. Όσον αφορά τη μελέτη της πολιτισμικής κ.λπ. συνέχειας, παρατηρώ ότι, στο βαθμό, αρκετά σημαντικό, όπου αυτή πραγματοποιήθηκε, ήταν αναπόφευκτη συνέπεια συγκεκριμένων ιστορικών αιτιών· δεν είχε κανονικά προφθάσει η Ελλάδα ν’ αποτελέσει, μετά από αιώνων κατάκτηση και κατοχή, ένα σχετικά ανεξάρτητο κρατίδιο (σχετικά, γιατί οι εξαρτήσεις του από ξένα συμφέροντα ήταν έως και ασφυκτικές), και ήδη είχε αρχίσει η αμφισβήτηση της ταυτότητάς του. Επόμενο ήταν αυτό να προκαλέσει αντιδράσεις. Και στις σχετικές επιστήμες: την Κλασική Φιλολογία, τη Γλωσσολογία, τη Λαογραφία. Η λαογραφία εν προκειμένω διόλου δεν υπερέβαλλε έναντι των άλλων δύο.

Καταθέτω το πειστικό προς τούτο επιχείρημα, ότι στο προγραμματικό κείμενο της ιδρυμένης, το 1909, από το
Νικόλαο Πολίτη, επιστημονικής Λαογραφίας, δημοσιευμένο την ίδια χρονιά στον πρώτο τόμο της επετηρίδας της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, παρατηρείται πλήρης απουσία, από τους θεματικούς κύκλους της, αναφοράς στη συνέχεια. Ο ισχυρισμός του Γιάννη Αποστολάκη, ότι «στο βάθος μοιάζει ο Πολίτης να μην αγάπησε ούτε να κατάλαβε τα πνευματικά γνωρίσματα της καινούριας Ελλάδας ή καλύτερα τα αγάπησε τόσο μόνο, όσο τον βοήθησαν να πλησιάσει τον αρχαίο κόσμο», αδικεί κατάφορα τον Πολίτη, ο οποίος στα υπό μελέτη θέματα
της λαογραφίας ενέτασσε και τα «βιομηχανικά επιτηδεύματα». Ο Γεώργιος Μέγας, ο πιο αφοσιωμένος μαθητής του, σε όλα, υποστηρίζει ρητά: «Αλλ’ ο Πολίτης δεν αναζητεί μόνον τα όμοια προς τα αρχαία στοιχεία του νεωτέρου βίου, αλλ’ (…) ερευνά εν τω συνόλω αυτών τας δοξασίας και τα έθιμα του ελληνικού λαού, προσάγων παράλληλα εκ του βίου και άλλων λαών προς πληρεστέραν ερμηνεία των εξεταζομένων». Αναρωτιέμαι, πού υπάρχει στην έγκυρην αυτή μαρτυρία για το είδος έρευνας του Πολίτη η αρχαιολατρικά αγκυλωμένη λαογραφία, όπως διατείνονται οι πολέμιοί της.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΕ PDF

, , , , , , ,

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *