της Άννας Παναγιωτίδου,
Με την τουρκική οικονομία να βρίσκεται στη χειρότερη οικονομική κατάσταση από την παγκόσμια ύφεση του 2008, οι Τούρκοι καλούνται αύριο να εκλέξουν δημάρχους και περιφερειάρχες, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Οι Τούρκοι είναι εθισμένοι στις κάλπες. Το έκαναν δύο φορές το 2015: Οι κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου δεν έδωσαν στον πρόεδρο Ερντογάν την υποστήριξη που χρειαζόταν για να εγκρίνει τις συνταγματικές τροποποιήσεις που απαιτούνταν για την εκτελεστική προεδρία του. Έτσι πήγε σε πρόωρες εκλογές και πήρε τα αποτελέσματα που ήθελε στις 1 Νοεμβρίου.
Το 2016, η πολωμένη κοινωνία της Τουρκίας ήταν εξαιρετικά απασχολημένη με τις εξελίξεις που ακολούθησαν μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.
Το 2017, οι Τούρκοι πολίτες οδηγήθηκαν και πάλι στις κάλπες για να ψηφίσουν το συνταγματικό δημοψήφισμα για να αλλάξουν τη χώρα από μια κοινοβουλευτική δημοκρατία σε μια εκτελεστική προεδρία. Ακολούθησαν οι προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές το 2018.
Η Τουρκία, από το 2015, πέρασε διαδοχικά μια φρενήρη εκστρατεία για το δημοψήφισμα του Ερντογάν και για τις εκλογές που περαιτέρω πόλωσαν τη χώρα.
Μέχρι πρόσφατα, οι αυριανές εκλογές θεωρήθηκαν συγκριτικά ασήμαντες, αφού ο Ερντογάν ελέγχει τα πάντα με τις εκτεταμένες εξουσίες που απέκτησε τον Ιούνιο του 2018. Ωστόσο, καθώς πλησίαζε η μέρα, άλλαξαν οι υπολογισμοί, πολλοί θεωρούν πλέον ότι το κυβερνών κόμμα (AKP) και ο εθνικιστικός σύμμαχός του (MHP) θα χάσουν την πρωτεύουσα την Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη.
Επιπλέον, ο Ερντογάν θα μπορούσε επίσης να χάσει αρκετά άλλα μεγάλα κέντρα, συμπεριλαμβανομένων των μεσογειακών παραθαλάσσιων επαρχιών Adana, Mersin και Antalya, καθώς και της βορειοδυτικής επαρχίας Bursa – ενός βιομηχανικού κέντρου και της πέμπτης μεγαλύτερης πόλης κοντά στην Κωνσταντινούπολη.
Το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP) θα μπορούσε να κερδίσει το νοτιοανατολικό τμήμα, το οποίο είναι κυρίως Κουρδικό. Κάποιοι πιστεύουν ότι αυτό θα σήμαινε την αρχή του τέλους για την αυταρχική εξουσία του Ερντογάν. Αυτές οι επαρχίες περιλαμβάνουν το Diyarbakır, το Van και το Mardin – όπου οι εκλεγμένοι δήμαρχοι απομακρύνθηκαν από το αξίωμα, φυλακίστηκαν και αντικαταστάθηκαν με διορισμένους από την κυβέρνηση διαχειριστές.
Εκείνοι που αισθάνονται αισιόδοξοι για μια κουρδική νίκη δείχνουν την έλευση του Ερντογάν που ξεκίνησε το 1994, όταν εκλέχτηκε ως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης. Τότε είχε το εισιτήριο μέσω του Ισλαμικού Κόμματος Ευημερίας. Το κόμμα κέρδισε επίσης την Άγκυρα την ίδια χρονιά, ενώ από τότε οι ισλαμιστές δήμαρχοι διοικούν και τις δύο πόλεις. Ως εκ τούτου, η απώλεια της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας για τον Ερντογάν θα μπορούσε να σταματήσει τη βασιλεία του, σύμφωνα με ορισμένους. «Όλα άρχισαν με τοπικές εκλογές, το τέλος θα αρχίσει επίσης με τον ίδιο τρόπο» λένε χαρακτηριστικά.
Ο Ερντογάν κινδυνεύει να χάσει ορισμένους από τους πιο σημαντικούς δήμους της χώρας όπως της Άγκυρας, ενώ ακόμη και στην Κωνσταντινούπολη τίποτα δεν είναι βέβαιο. Όμως, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, πολύ δύσκολα ο σουλτάνος θα εφαρμόσει ορθόδοξη οικονομική πολιτική και μεταρρυθμίσεις τους επόμενους μήνες. Άλλωστε, δεν έχει μπροστά του άλλες κάλπες μέχρι το 2023 που σημαίνει ότι δεν βιάζεται να αποσύρει τα μέτρα ενίσχυσης και να νοικοκυρέψει τα οικονομικά του κράτους.
Ο Ερντογάν έδωσε μεγάλο αγώνα κατά την προεκλογική εκστρατεία. Έχει χρησιμοποιήσει ακόμη και τη τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία. Κατά τη διάρκεια των προεκλογικών συγκεντρώσεων, έχει επικρίνει και τις δύο χώρες επειδή δεν κατάφεραν να προστατεύσουν τους μουσουλμάνους.
Ο Ερντογάν είναι εξίσου ανήσυχος όσον αφορά την οικονομία. Ο πληθωρισμός υποχώρησε ελαφρά το Φεβρουάριο από τον Ιανουάριο, αλλά κυμάνθηκε γύρω στο 20% για αρκετούς μήνες. Η ανεργία αυξάνεται σταθερά για σχεδόν ένα χρόνο, φθάνοντας το 13,5% το Δεκέμβριο. Η ανησυχία για τις εκλογές οδήγησε τον Ερντογάν να λάβει πρωτοφανή μέτρα για να διατηρήσει αμετάβλητη την ισοτιμία δολαρίου ΗΠΑ / Τουρκίας μέχρι την ημερομηνία των εκλογών.
Δεν είναι δύσκολο να πούμε ότι μετά την 31η Μαρτίου, η Τουρκία μπορεί να αναμένει περαιτέρω οικονομικές δυσκολίες. Μια βαθιά οικονομική κρίση που θα μπορούσε να καταλήξει σε έκρηξη, δεν μπορεί να αποκλεισθεί.
Ωστόσο, παρ’ όλους τους δείκτες ότι η Τουρκία βρίσκεται στα πρόθυρα μιας σοβαρής οικονομικής κρίσης και μιας νέας πολιτικής διαδικασίας που μπορεί να σηματοδοτήσει την πτώση του Ερντογάν, υπάρχουν και άνθρωποι που είναι προσεκτικοί και προειδοποιούν ότι δεν πρέπει να αναμένεται σημαντική αλλαγή από τις τοπικές εκλογές.
Το «νέο καθεστώς» στην Τουρκία έχει σχεδιαστεί για να εμποδίσει τον Ερντογάν να χάσει τις εκλογές, υπογραμμίζουν παρατηρητές που πιστεύουν ότι ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να διατηρήσει την αυτοκρατορία του. Ο Ερντογάν και ο διαβόητος υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού έδωσαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία. Και οι δύο δήλωσαν ότι στην περίπτωση αδικαιολόγητων αποτελεσμάτων, δεν θα διστάσουν να εκδιώξουν τους εκλεγμένους και να διορίσουν τους αντιπροσώπους τους.
Μέσα σε αυτή την εκρηκτική ατμόσφαιρα και τον Ερντογάν να ανεβάζει τους τόνους με λόγο διχαστικό και εθνικιστικές κορόνες, την Κυριακή 57 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν τους τοπικούς άρχοντες σε 81 επαρχίες σε όλη τη χώρα.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η διαδικασία, χιλιάδες εθελοντές από όλο το πολιτικό φάσμα και ανεξάρτητες ομάδες παρατηρητών θα επιβλέπουν την καταμέτρηση, ενώ πάνω από μισό εκατομμύριο προσωπικό ασφαλείας θα βρίσκεται σε επιφυλακή, σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, συμπεριλαμβανομένων 7.000 περιοχών όπου το ΡΚΚ θεωρείται «απειλή».
