του Κώστα Μπαγιότα
Σε αντίθεση με το μέτωπο της Θεσσαλίας, στο Ηπειρωτικό μέτωπο οι επιχειρήσεις ξεκίνησαν με καλύτερους οιωνούς. Η διαφορά μεταξύ Ελληνικών και Οθωμανικών δυνάμεων ήταν ισχνή, κάτι που φάνηκε εξαρχής. Οι Ελληνικές δυνάμεις, αφού πέρασαν τον π. Άραχθο, προωθήθηκαν στον π. Λούρο και κατέλαβαν τη Φιλιππιάδα. Έπειτα από την πρώτη επιτυχία, στράφηκαν προς βορρά και κατέλαβαν τα Πέντε πηγάδια, που είχαν εγκαταλειφθεί από τους Οθωμανούς και θεωρούνταν κλειδί για τα Ιωάννινα, στα οποία κατέφυγαν οι τελευταίοι. Έκτοτε, με την επιστροφή των Οθωμανών, άρχισε η κρίση στην Ελληνική πλευρά.
Δυτικά του π. Λούρου ,εξέγερση είχε ξεσπάσει από τους κατοίκους της Καμαρίνας. Το Ελληνικό αρχηγείο είχε πληροφορίες πως μια δύναμη 450 Οθωμανών στρατιωτικών και ατάκτων κινούταν προς το χωριό. Η Οθωμανική δύναμη στην Πρέβεζα αντιμετώπιζε προβλήματα επικοινωνίας με την κύρια δύναμη βορειότερα, αφού το χωριό Λούρος από το οποίο περνούσε η οδός για τα Ιωάννινα, είχε καταληφθεί. Η συγκοινωνίες αποκαταστάθηκαν, έπειτα από τις πρώτες επιτυχίες.
Σχέδιο
Μετά την αναδιοργάνωση του Ελληνικού στρατού στα τέλη Απριλίου, νέο σχέδιο καταρτίστηκε. Σύμφωνα με αυτό, οι 1η και 3η Ταξιαρχίες θα καταλάμβαναν την περιοχή από το Ιμαρέτ μέχρι το χωριό Χαλκιάδες με ενδεχόμενο επέκτασης του μετώπου στη γέφυρα Καλογήρου, στον π. Λούρο. Ταυτόχρονα η Ηπειρωτική φάλαγγα θα αποβιβάζονταν στις εκβολές του Λούρου με σκοπό να κινηθεί προς το χωριό Στεφάνη, με τη συνδρομή του Ναυτικού. Η απόβαση θα πραγματοποιούνταν το βράδυ της 29ης Απρίλη ενώ ένα ναυτικό άγημα θα αποβιβάζονταν στη Καστροσυκιά για αντιπερισπασμό. Λόγω καθυστερήσεων το σχέδιο προγραμματίστηκε για την πρώτη Μαΐου.Η Ηπειρωτική φάλαγγα αριθμούσε 2.000 άνδρες και συγκροτήθηκε στην Αθήνα υπό τον Μάρκο Μπότσαρη, συνταγματάρχη του μηχανικού. Διέθετε 4 λόχους, 500 άνδρες της Εθνικής εταιρείας υπό τον υπομοίραρχο Σπύρο Μήλιο, 100 υπό τον δικηγόρο Σπύρο Μεϊντάνη, και στην Αμφιλοχία ενισχύθηκε από 200 άνδρες υπό τον Αναστάσιο Παπαναστασίου. Τη φάλαγγα πλαισίωνε διλοχία του ΙΙ/10 τάγματος, το οποίο στάθμευε στο Άκτιο , καθώς και διμοιρία μηχανικού μαζί με ενωμοτία ναυτών.
Απόβαση
Στις 30 Απριλίου ο διοικητής του στολίσκου Αμβρακικού Τομπάζης ενώ διέθετε τέσσερις κανονιοφόρους στη Βόνιτσα, συγκέντρωσε τα πλοία “Αμβρακία” ,”Αφρόεσα” και “Άκτιον” στο Μενίδι, καθώς και τα εμπορικά “Ελλάς” και “Ερμούπολις”Η επιβίβαση των ανδρών ξεκίνησε στις 30 Απριλίου στη Βόνιτσα. Τα πλοία από τη Βόνιτσα έπλευσαν στη Σαλαώρα και από εκεί την επομένη, προς τις εκβολές του Λούρου. Από την αρχή ,όμως, τα πράγματα πήγαν στραβά. Η δύναμη ενώ έπρεπε να αποβιβαστεί νύχτα και στη δυτική όχθη, έκανε το πλήρως αντίστροφο, στις 06:45!
Οι Ελληνικές δυνάμεις, παρά τα παραπάνω, δημιούργησαν προγεφύρωμα στα υψώματα του Αγ. Νικολάου το οποίο και επέκτειναν προς Μιχαλίτσι και Φλάμπουρο. Έπειτα από τρίωρη σκληρή μάχη, οι 1ος /3ος λόχοι διέσπασαν την Οθωμανική γραμμή και κινήθηκαν προς τη Πρέβεζα, ενώ ο 2ος και το τμήμα του Παπαναστασίου προς την Καμαρίνα.Στο νότιο μέτωπο οι αμυνόμενοι απωθήθηκαν στα τείχη της Νικοπόλεως και στο βόρειο η προαναφερθείσα Ελληνική δύναμη τους κατεδίωξε, με τη συνδρομή ενός λόχου/ΙΙ/10. Στις 16:00 τρία Οθωμανικά τάγματα επιτέθηκαν συνεπικουρούμενα από άτακτους αλλά ο κίνδυνος αποσοβήθηκε. Ο Διοικητής της φάλαγγας διέταξε αναδιάταξη για να καταληφθούν οι θέσεις που προβλέπονταν, κάτι που εκλήφθηκε ως υποχώρηση, με τους λόχους του νότιου τομέα να συγκεντρώνονται στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.
Στις 2 Μάη οι Τούρκοι ήταν εγκατεστημένοι εκ νέου στις θέσεις που είχαν εγκαταλείψει στο Μιχαλίτσι και τη Νικόπολη. Ο διοικητής του στολίσκου Τομπάζης ,ανέφερε πως το αποβατικό σώμα είχε απώλειες 6 νεκρούς και 14 τραυματίες μεταξύ των οποίων και ο διοικητής της διλοχίας, ταγματάρχης Γιούρος. Πράγματι, οι Ελληνικές δυνάμεις συνάντησαν ισχυρή αντίσταση, παρά τη βοήθεια του στόλου, οποίος εισέπλευσε στον κόλπο της Νικοπόλεως.
Στο Φλάμπουρο υπάρχουν αραιοί πυροβολισμοί . Ο λοχαγός Παπαναστασίου συναντήθηκε με τον υπομοίραρχο Σπύρο Μήλιο και αποφασίστηκε να προελάσουν προς τη γέφυρα Καλογήρου η οποία ήταν ελεύθερη. Όμως, μια επίσκεψη του Παπαναστασίου στην πρώτη γραμμή ήταν μοιραία , αφού τραυματίστηκε, με την προέλαση να αναβάλλεται και το τμήμα του λοχαγού να αναλαμβάνει ο υπομοίραρχος. Σε συνομιλία με το αρχηγείο, ο διοικητής της φάλαγγας υποστήριξε πως δέχεται επιθέσεις από βορρά και νότο. Παράλληλα συμπλήρωσε πως η μοναδική οδός διαφυγής, δια θαλάσσης, ήταν αδύνατη και ζήτησε ενισχύσεις.
Το αρχηγείο τηλεγράφησε στον διοικητή της ναυτικής μοίρας να προετοιμάσει μια πιθανή υποχώρηση ενώ πληροφόρησε πως η προέλαση της 3ης ταξιαρχίας προς τη γέφυρα Καλογήρου ματαιώθηκε . Ταυτόχρονα με τα όσα διεξάγονταν στο προγεφύρωμα , η 1η ταξιαρχία μαχόταν στο Γρίμποβο, ΒΔ της Άρτας.
Την επομένη, οι ενισχυμένοι από ένα τάγμα Οθωμανοί επιτέθηκαν στη φάλαγγα, σπέρνοντας αρχικά τον πανικό. Η προώθηση του εχθρού ανακόπηκε και εν συνεχεία, αντεπίθεση εξαπολύθηκε από 2 διμοιρίες του 3/ΙΙ/10 λόχου, μιας διμοιρίας μηχανικού και ατάκτων. Τα αποβατικά τμήματα έτρεψαν σε φυγή τους εχθρούς και κατέλαβαν θέσεις στην περιοχή των Αγίων Αποστόλων.
Παρά τη διατήρηση των αμυντικών θέσεων, η αναστολή της ενέργειας της 3ης ταξιαρχίας προς τη γέφυρα Καλογήρου οδήγησε τον Συνταγματάρχη Μπότσαρη στο συμπέρασμα πως η διατήρηση του προγεφυρώματος δεν ωφελούσε. Το αρχηγείο ανακάλεσε την Ηπειρωτική φάλαγγα η οποία θα επιβιβάζονταν στη Σαλαώρα, στην οποία θα συμπτύσσονταν πεζή.
Πηγή Εικόνας ΓΕΣ/ΔΙΣ
Από την Ομάδα FB Ελληνική και Παγκόσμια Στρατιωτική Ιστορία
