ΣΤΑΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Στις 9 Σεπτεμβρίου 1922 εισήλθαν οι δυνάμεις του Κεμάλ στη Σμύρνη και έλαβε χώρα η μαρτυρική θανάτωση του μητροπολίτη Χρυσοστόμου Σμύρνης. Η ημέρα που αποκαλείται Dokuz Eylül είναι η τοπική επέτειος ως όνομα έχει δοθεί σε πανεπιστήμιο και σε πλοία.
Θα παραθέσω μια μαρτυρία αυτόπτη μάρτυρα για την θανάτωση του Χρυσοστόμου Σμύρνης. Καταγράφηκε σε έκτακτη συνεδρίαση της Ακαδημίας Αθηνών, στις 14 Δεκεμβρίου 1982, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 60 χρόνων (τότε) από την Μικρασιατική Καταστροφή. Είναι η μαρτυρία του Σμυρνιού Γεωργίου Μυλωνά του Εμμανουήλ (9 Δεκεμβρίου 1898 – 15 Απριλίου 1988), Έλληνα αρχαιολόγου, καθηγητή πανεπιστημίου και ακαδημαϊκού, που τελείωσε την ομιλία του ως εξής:
«Θα μου επιτρέψετε να τελειώσω την ομιλία μου με μία προσωπική μαρτυρία, που για πρώτη φορά εξομολογούμαι. Κατά τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου 1922 μια ομάδα φοιτητών του International College της Σμύρνης και εγώ, 24 ετών τότε, βρεθήκαμε φυλακισμένοι σε απαίσιο υπόγειο, σ’ ένα από τα μπουντρούμια του Διοικητηρίου της Σμύρνης. Σ’ αυτό ήταν ασφυκτικά στριμωγμένοι Έλληνες Χριστιανοί αιχμάλωτοι, μάλλον άνθρωποι προορισμένοι για θάνατο. Τις βραδυνές ώρες φύλακες με επικεφαλής Τουρκοκρήτα παρελάμβανον θύματα που ετυφεκίζοντο.
Στις 5 το απόγευμα της τελευταίας ημέρας του θλιβερού Αυγούστου, ο Τουρκοκρής εκείνος με διέταξε να τον ακολουθήσω στην αυλή. “Είσαι δάσκαλος;” με ρωτά. “Αυτήν την τιμή είχα” του απαντώ. “Και οι άλλοι που ήσαν μαζί σου είναι φοιτητές;” Ναί, του λέγω. “Γρήγορα μάζεψέ τους και φέρε τους εδώ”. “Ελάτε μαζί μου έξω”, λέγω στους συντρόφους μου. “Φαίνεται ότι ήρθε η ώρα μας. Εμπρός με θάρρος”. Ποια ήταν η έκπληξή μας όταν ακούσαμε τον Τουρκο-Κρητικό να λέει: “Δεν θα σας σκοτώσω, θα σας σώσω. Απόψε θα θανατωθούν όλοι όσοι είναι στο μπουντρούμι, γιατί έφεραν και άλλους που δεν έχουμε χώρο να τους στοιβάξουμε. Θα σας σώσω σήμερα, γιατί ελπίζω αυτό να με βοηθήσει νά λησμονήσω μια τρομερή σκηνή που αντίκρυσαν τα μάτια μου, σκηνή στην οποία έλαβα μέρος”.
Διαβάστε τη συνέχεια στο slpress.gr